Еве неколку совети како да го спречите и намалите фрлањето храна, а клучот е да го планирате купувањето и да знаете што значат етикетите на храната, особено разликата помеѓу „употребливо до“ и „најдобро да се употреби до“.

Еве како да го читате рокот на траење

Читањето на датумите на истекување на рокот на употреба, заедно со правилното складирање на храната, може да го намали отпадот од храна.

Рок на употреба на храната е периодот во кој храната е безбедна за употреба, но само доколку се исполнети условите за правилно транспортирање, складирање и користење. Затоа, важно е да се разликува кога датумот на истекување на храната е означен како датум за минимална издржливост „најдобро да се употреби до“ или „употребливо до“.

„Најдобро е да се употреби до“

Датумот на минимална издржливост („најдобро да се употреби до“ ) го претставува периодот во кој може да се очекува храната да ги задржи своите оптимални органолептички својства, оригинален изглед, вкус и текстура. По минималниот рок на траење, некои од овие својства може да се променат, но храната ќе биде безбедна за консумирање некое време, под услов пакувањето да биде неотворено и неоштетено и храната да се чува според упатствата на пакувањето. Ова најчесто се однесува на чаеви, кафе, тестенини, зачини, бисквити и сокови.

„Да се употреби до“

За расиплива храна, како што се свежо месо, свежа риба и свежо млеко, се користи ознаката „употребливо до“ (use by). Оваа ознака го означува датумот до кој храната е безбедна за јадење и може да се консумира само до тој датум.

„Употребливо до“ се практикува на пример на фабрички спакувано свежо месо, свежа риба, свежи тестенини, свежо млеко, меки и свежи сирења, подготвени (измиени и исечени) салати од зеленчук и овошје, сендвичи, свежи паштети и сосови. По истекот на рокот, оваа храна се смета за небезбедна и штетна по здравјето и не треба да се консумира.

Што значи различното означување на датумот?

Датумскиот печат е даден како ден, месец и година, во зависност од очекуваниот рок на траење. За рок на важност пократок од три месеци се наведуваат денот и месецот, а за рок на важност подолг од три месеци и пократок од 18 месеци, се означува месецот и годината. Ако рокот е подолг од 18 месеци, тогаш се означува само годината. Понекогаш се дава целосен датум, т.е. ден, месец и година.

Внимателно со месото и млечните производи

Во продавница секогаш проверувајте го рокот на траење, а кога станува збор за лесно расипливи намирници како свежо месо, свежа риба и свежо млеко, никако не ги консумирајте по наведениот рок. Во потопли денови понесете пренослив ладилник за време на купување и на тој начин транспортирајте ја лесно расипливата храна до дома, каде што веднаш по доаѓањето ќе ја ставите во фрижидер. Кога станува збор за свежо месо, ако е во рок и не планирате да го искористите во наредните денови – ставете го во замрзнувач.

Пренатрупан фрижидер не е најдобра опција

Освен за животната средина, пренатрупаните фрижидери не се најдобра опција ниту за нашето здравје и паричник. Особено денес, кога продавниците ни се подостапни од кога било. Затоа, пред да тргнете во купување, направете список на намирници што ви се потребни за следните неколку дена и – најважното – не претерувајте со количините, за да спречите непотребно натрупување и на крај фрлање храна. Секако, уште во продавница проверувајте ги роковите на траење на намирниците.

За чување храна во фрижидер, исто така, постојат одредени правила. Температурата во него не смее да надминува +5 ºC и не треба да биде пренатрупан, затоа што воздухот тогаш не може правилно да циркулира и еднакво да ја лади целата храна.

Исто така, одвојте го овошјето од зеленчукот за тие да останат свежи подолго време. На пример, јаболка, банани и домати не треба да се чуваат блиску до друго овошје и зеленчук, бидејќи испуштаат гас етилен, кој го забрзува процесот на зреење и може да доведе до побрзо расипување на другите намирници. Ако се случи зеленчукот малку да се смежури (најчесто морков и магдонос), можете да му ја вратите свежината така што половина час пред готвење или консумирање ќе го потопите во ладна вода.

Планирањето на оброците, списокот за купување и правилното чување на храната ја спасуваат работата

За да ги искористите намирниците што веќе ги имате дома, редовно проверувајте што има во фрижидерот и замрзнувачот и според тоа составете мени за следните неколку дена. Она што ви недостасува ставете го на список за купување и во продавница држете се исклучиво до него.

Искористете сè што веќе го имате дома. На пример, ако имате веќе отворено пакување снегулки, прво изедете го тоа пред да купите ново. Многу храна на крај завршува во ѓубре затоа што со долго стоење ѝ се намалува квалитетот или се расипува. Тука се и молци и други штетници што лесно се вовлекуваат во кујните и оставите и ја уништуваат сувата храна како брашно и тестенини. Затоа се препорачува целата храна да се чува или во неоштетено, добро затворено пакување или во херметички затворени садови.