„Јас сум романтичен шизофреник“: Беше еден од најталентираните дизајнери, а потоа стана опседнат со смртта и си го одзеде животот еден ден пред погребот на мајка си

Точка

25/04/2025

09:41

1.856

Големина на фонт

а а а

Беше неприкосновен гениј, визионер, вечен бунтовник и еден од најталентираните дизајнери на неговата генерација. Беше и „романтичен шизофреник“, како што самиот се опишувал, повеќе вистина отколку шега. Александар Меквин го променил лицето на модната индустрија со револуционерен пристап кон дизајнот и нескротливата енергија, а неговата прерана смрт остави празнина во светот на модата, која сè уште никој не успеал да ја пополни.

Малкумина се брилијантните умови кои успеале да ги држат креативните конци на неколку модни куќи во свои раце истовремено. Карл Лагерфелд ги предводеше Шанел, Фенди и неговиот сопствен бренд, додека Александар Меквин беше на чело на две – француската империја Живанши и онаа која го носеше неговото име. Соработката со првиот бунтовен Шкотланѓанец не го правела среќен. Вториот стана култ чија моќ не го губи својот интензитет ниту 15 години по прераната смрт на основачот.


А како започна сето тоа?

„Savile Row“, престижната улица во лондонскиот Мејфер, е позната по своите кројачки продавници, кои два века ги водат речиси исклучиво мажи, правејќи скапи одела по мерка користејќи класични техники. Го спомнува и Јан Флеминг во приказните за Џејмс Бонд, не само ненадминат таен агент, туку и совршен џентлмен. Меѓу познатите клиенти на врвните лондонски шнајдери биле и Мик Џегер, Елтон Џон и други ѕвезди на чии имиња претходи титулата „Sir“.

Драматичен, екстравагантен, невозможен – неповторлив!

Токму на таа улица, во компанијата „Anderson & Shepperd“, Ли Александар Меквин ги направил своите први чекори, односно кроеви. Го печел занаетот што го научил на курс, откако го напуштил училиштето на 16-годишна возраст. Вештините што ги совладал во „Savile Row“ му овозможиле да стекне репутација во светот на модата како експерт за беспрекорен крој.

Дизајнираше и костими за театар, нежно обликувајќи го стилот што ќе стане негов заштитен знак. Токму тоа е – драматичниот, театрален и екстравагантен, „меквинизам“ кој предизвикува цунами во мозокот и никого не остава рамнодушен.


Благодарение на одличните оценки што ги добил во уметничкиот центар, успеал да се запише на магистерски студии по моден дизајн на колеџот „Central Saint Martins“. Неговата колекција во склоп на дипломскиот труд била купена во 1992 година од влијателната модна уредничка Изабела Блоу, која се верува дека го убедила да почне да го користи своето средно име Александар кога ја започнувал кариерата во индустријата.


Изабела му била голема поддршка, на некој начин и менторка. По лансирањето на втората колекција „Театарот на суровоста на Меквин“ ја запознал Кети Ингланд, која набрзо станала негова десна рака и второ мислење.

„Тој е тотален неуспех“

На 27-годишна возраст стигнал до позицијата креативен директор на „Живанши“. Сон од соништата за амбициозен млад дизајнер, желен за афирмација. Францускиот бренд бил во потрага по свежа крв, но и некој што би можел да претставува антитеза на главниот ривал Диор, чиј „мозок“ во тоа време станал Џон Галијано, откако за чудо го напуштил „Живанши“. Затоа, Меквин бил наследникот на Галијан, што само по себе било предизвик.

Но, на Иберо де Живанши, основачот на куќата позната по својата безвременска елеганција, не му се допаднала неговата работа. Коментирајќи дека Меквин бил „тотален неуспех“, Шкотланѓанецот возвратил дека стариот Живанши е „небитен“. Не се прославил со првата колекција, од која и самиот не бил задоволен. „Обично ѓубре“, изјавил тој.


Иако не бил задоволен од овој ангажман, тој останал на чело на куќата до 2001. Не го продолжил говорот. Наместо тоа, тој изјавил дека Живанши уметнички го саботира и ја убива неговата креативност и слобода, како и дека не сака да биде дел од индустрија во која парите се императив, а не само креативноста.

Таа неконвенционалност, можноста да померува граници и простор да ги рашири крилјата – му ги пружил неговиот сопствен бенд. И додека работел за Живанши, ги претставил своите посебни колекции кои го воодушевиле светот: „It’s a Jungle out there“, „No. 13“, „Voss“ …

До моментот кога по трет пат ја освоил наградата за најдобар британски дизајнер, Гучи имал 51 процент од акциите во приватната компанија на Меквин, обезбедувајќи му капитал и можност да ја прошири својата приказна како што сака, без ограничување и диктат на било кој и било што.


Страстен нуркач и „open“ хомосексуалец

Александар Меквин бил отворено хомосексуалец. Знаел дека го привлекува истиот пол на шест години, но вистината му ја кажал на семејството кога имал 18. Иако на почетокот тоа не го прифатиле најдобро, со текот на времето се помириле со неговиот избор. „Немам што да кријам. На геј парадата отидов директно од утробата на мајка ми“, говорел.

Тој израснал во големо семејство од пониска класа, како најмало од шесте деца, и секогаш се чувствувал „несоодветно“. Модата била неговиот фантастичен свет, бегство од реалноста, а прва „клиентела“ му биле сестрите за кои правел фустани.

Венчавката со Џорџ Форсајт, авторот на документарни филмови, ја прославил во 2000 година на јахта на Ибица. Деверици биле Кејт Мос и неговата муза Анабел Нилсон. Приказната, сепак, не била официјализирана, бидејќи истополовите бракови во тоа време не биле легални во Шпанија. Веќе наредната година се разделиле, но останале добри пријатели.


Познатиот креатор бил страстен нуркач и таа пасија истовремено му служела и како извор на инспирација, вклучувајќи го и шоуто „Plato’s Atlantis“, кое го оставило Париз без зборови на Модната недела 2009. Најчесто нуркал на Малдиви.

Познаниците го опишувале како работохолик и голем перфекционист. Тој инсистирал на работна етика, што често доведувало до распаѓање на тимовите со кои работел.

Модниот свет имал поделени мислења за него: за едни тој бил „l’enfant terrible“, за други „најголемиот гениј што некогаш се појавил во индустријата“, за трети – сите заедно. Провокативни модни ревии, смели кампањи, авангардни модели и шокантни потези го сочинуваа генетскиот материјал на неговата куќа, во која верувале филмските диви, музичките ѕвезди, па дури и принцезите.

Иако не можел да биде сведок на врвот на својата креативност, бидејќи во тоа време повеќе не беше меѓу нас, токму фустанот со логото на брендот Меквин стана едно од најскапите и најкултните парчиња во историјата на модата – познатата венчаница на Кејт Мидлтон.


Болни трауми, стравови и темни мисли Неговото растење било одбележано и со грозоморни настани кои никогаш не успеал да ги избрише од сеќавањето. Тој бил сведок на злоставување на сопствената сестра од страна на нејзиниот сопруг, а и самиот доживеал насилство. Тоа искуство често го пренесувал и на своите модели, па публиката и критичарите многумина ги етикетирале како мизогини. Меѓутоа, идејата на Меквин била сосема спротивна – тој всушност сакал на понежниот пол да им обезбеди „заштитен слој“.

„Кога ќе видите дама со потписот на Меквин, постои одредена цврстина што ја прави моќна. Како еден вид одбрана. Мора да имате многу храброст за да ѝ пријдете на жена што ја носи мојата облека“.

Темната страна, која сите ја имаме некаде и со која се справуваме на различни начини, беше табу-тема. Тој не говорел за тоа. Но, сè се собрало: трауми од детството, неразбирање на околината, незадоволство од изгледот, преокупираност со работа, неизвесност поради болеста бидејќи бил ХИВ позитивен, нешто што знаеле само најблиските … Постојано го измачувале мрачните мисли за самоубиство, а велат дека дури имал идеја тоа да го направи јавно, на една од модните ревии.


Тригерот, се претпоставува, било самоубиството на неговата блиска пријателка Изабела Блоу. Депресијата, анксиозноста и дрогата не го испуштале од канџите, но заминувањето на мајка му, на почетокот на февруари 2010 година, целосно го скршило. „Најлошото нешто за мене би било да умрам пред неа“, изјавил тој своевремено.

Осум дена по нејзината смрт, а ден пред погребот, одлучил да стави крај на сè. Куќна помошничка го пронашла обесен во стан на Грин Стрит. Тој повеќе не можел да ја поднесе огромната тага и болка што го проголтале и на крајот го уништиле.

Во крвта му била пронајдена голема доза од коктелот што би довела до смрт дури и да не ставел јамка околу вратот – кокаин, апчиња за спиење, средства за смирување.


Бил 11 февруари 2010 година. Само еден месец подоцна, во март, тој ќе го прославел својот 41 роденден. Истиот месец, на модната недела во Париз била претставена најновата колекција на Александар Меквин, насловена „Ангели и демони“. Тој бил ангел, несреќен ангел без крилја, кого демоните го зеле под свое.