Ова не биле експерименти на глувци или во лабораториски садови, туку на вистински мајмуни – макаки (cynomolgus macaques) – кои споделуваат околу 93% од човечката ДНК.

Како функционира технологијата што „враќа време“

Истражувачкиот тим, предводен од професорите Џинг Чу и Гуанг-Хуи Лиу, создаде т.н. човечки мезенхимални прогениторни клетки (SRC) – „програмирани“ да бидат отпорни на стареење. Мезенхималните клетки во телото имаат клучна улога во регенерацијата на ткива, создавање коски, мускули, ’рскавица, крвни садови и органи. Но, како што старееме, тие ја губат својата енергија и способност за обновување.

Со помош на "CRISPR" технологија за уредување гени и други прецизни генетски алатки, научниците ги модифицирале овие клетки така што избегнуваат состојба позната како „клеточна старост“ – кога клетките престануваат да се делат, но продолжуваат да лачат воспалителни молекули кои го оштетуваат околното ткиво.

Експеримент што го подмладил телото на мајмуните

Во текот на 44 недели, постарите мајмуни примале редовни инјекции со овие човечки SRC клетки. По десет месеци, подмладување било забележано во десет органски системи и 61 тип на ткиво – меѓу кои мозокот, коските, забите, крвните садови, репродуктивниот и имунолошкиот систем.

Највпечатливо: ниту едно животно не покажало несакани ефекти. Нема тумори, имунолошко одбивање, губење тежина или токсичност.

За да потврдат дека процесот е реален, научниците користеле епигенетски часовници – алгоритми што ги анализираат хемиските ознаки на ДНК и пресметуваат биолошка возраст. Резултатите покажале значително намалување на биолошката старост, вклучувајќи го и мозокот и црниот дроб.

Во некои случаи, биолошката возраст се намалила за неколку години – што е огромен ефект за примати со животен век сличен на човечкиот.

Регенерација на органи и обновени функции

SRC клетките не делувале само таму каде што биле вбризгани, туку и во други делови од телото – преку егзозоми, микроскопски честички што пренесуваат протеини и молекули RNA низ крвотокот, стимулирајќи регенерација на оддалечени органи.

Животните покажале подобра густина на коските, посилен имунолошки одговор и повисока мозочна активност. Некои женки дури и повторно развиле репродуктивни функции, нешто што досега било забележано само кај глувци.

Во повеќе од 50% од анализираните ткива, гените поврзани со стареењето покажале ново регулирање и „помлад“ профил на активност.

• Крвните клетки биле подмладени за околу 33%

• Невроните во хипокампусот за 42%

• Клетките во јајниците за околу 45%

Епигенетските анализи покажале дека биолошката старост на невроните се вратила назад за 6 – 7 години, а на незрелите јајце-клетки за околу 5 години.

Како функционира ефектот на „подмладување“

Авторите објаснуваат дека SRC клетките содржат молекули што ја намалуваат хроничната воспаленост и ја одржуваат стабилноста на геномот и епигеномот.

Кога егзозомите изолирани од SRC клетките биле тестирани на глувци, научниците забележале намалување на дегенерацијата на органите. Во лабораториски услови, истите егзозоми покажале способност за подмладување на човечки неврони, клетки на јајници, ендотелни и црнодробни клетки, што сугерира дека токму сигнализацијата на егзозомите може да биде клучниот механизам за свртување на стареењето.

Кон крај на болестите поврзани со стареењето?

Научниците планираат да ги прошират експериментите на други видови примати и, доколку безбедносните податоци останат позитивни, во наредните неколку години да започнат клинички испитувања на луѓе.

Тие нагласуваат дека нивната цел не е бесмртност, туку терапија против болести поврзани со стареењето – како што се остеопороза, Алцхајмерова болест, дијабетес тип 2 и дегенерација на органите.

Оваа студија предизвика огромен интерес во научната заедница бидејќи за првпат покажа дека терапија со човечки клетки може системски да подмлади цел организам кај примати – без токсични или канцерогени последици.

Според Кинеската академија на науки, откритието сугерира дека сигнализацијата преку егзозомите може да биде фундаментален пат за обрт на процесот на стареење.

„Овие резултати ја истакнуваат терапијата со SRC како ветувачка интервенција за запирање на мултисистемското стареење. Таа покажува заштитна ефикасност во повеќе меѓусебно поврзани системи – како нервниот, репродуктивниот и имуниот – и нуди холистички пристап што оди подалеку од терапиите насочени само кон поединечни цели“, се наведува во заклучокот на студијата.