Од пеперутки до скакулци, инсектите кои го придвижуваат нашиот свет се наоѓаат во сериозна опасност.
Новата студија открива дека нивниот број опаѓа не само во подрачјата под директно влијание на човекот, туку и во оддалечените, недопрени делови на природата, пишува „Science Alert“.
Исчезнувањето на инсектите во клучните области ширум светот досега главно се припишувало на уништувањето на луѓето и локалните климатски промени. Меѓутоа, сега е јасно дека негативното влијание оди многу подалеку од нашите непосредни активности.
Пад од 70 отсто за 20 години
На подрачјето кое е релативно недопрено од човечкото делување, биологот Кит Сокман од Универзитетот во Северна Каролина забележал драматичен пад на бројот на летечките инсекти од дури 70 отсто за само две децении.
Сокман ја следел густината на инсектите во текот на летото меѓу 2004 и 2024 година на една ливада во Колорадо. Неговото истражување покажало дека потоплите лета директно се поврзани со помалиот број на инсекти во наредните години.
„Местото е прилично оддалечено и недопрено, но сепак забележуваме ваков значаен пад на бројот на инсектите“, изјавил Сокман.
„Тоа не остава многу други можности освен климатските промени како објаснување“.
Глобална криза на биодиверзитетот
Откритието на Сокман не е единствено. Бројни студии потврдуваат дека климатските промени влијаат на инсектите ширум светот.
Популацијата на пеперутки, бубачки и други тропски видови поради промената во циклусот Ел Ниња се намалува, па дури и мувите се чувствителни на брзата промена на условите на планетата.
Иако постојат дебати за точниот обем во намалување на бројот на инсектите, тие често се последица на недостаток на податоци и сложеност на проблемите.
Со повеќе од пет милиони видови инсекти, неизбежно е одредени видови да профитираат од промените кои им штетат на другите. Сепак, тие „победници“ веројатно нема да можат да ги преземат еколошките „загуби“, што ќе доведе во дополнително нарушување во чувствителноста на мрежите кои ја одржуваат стабилноста на нашиот екосистем.
Домино ефект на цел екосистем
Историските докази кои ги пополнуваат празнините во семејствата, исто така се таложат. Неодамнешен пример го следи падот на бројот на мравки на Фиџи уште од доаѓањето на првите луѓе пред 3.000 години.
„Може да биде тешко да се проценат историските промени во популацијата на инсектите затоа што со ретки исклучоци, не сме ги следеле директно низ времето“, објаснува еволуцискиот биолог Еван Економо.
„Применивме нов пристап анализирајќи ги геномите во многу од видовите од музејските примероци. Геномите содржат докази за растот или намалување на популацијата, што ни овозможува да ги реконструираме промените“.
Додава: „Откривме дека 79 отсто од автономните видови мравки на Фиџи доживеале пад на популацијата“.
Домино ефектот на овие промени се гледа и во податоците за намалување на бројот на птиците, гуштерите и жабите, чија исхрана зависи од инсектите.
Стручен консензус: „Без инсекти, сѐ умира“
Ентомолозите истакнуваат дека денес постојат стотина научни студии кои го потврдуваат трајниот пад на бројни популации на инсекти на глобално ниво.
„Постои консензус меѓу експертите дека во тек е криза на биодиверзитетот на инсектите“, напишал неодамна екологот Ман Соундерс и неговите колеги.
Студијата само потврдува дека оваа криза се случува дури и во најоддалечените региони на планетата.
Предупредувањето е јасно: „Без инсекти, сѐ умира: сите цицачи, влекачи, сите птици, па дури и луѓето“, изјавила Џесика Вер.
„Доколку сакаме да зачуваме било што од тоа, мора да се вклучиме“.