Ова е храната на најдолговечните Срби: Тесла, Јеротиќ и патријархот Павле го знаеле рецептот за долг живот, тројцата ги поврзува едно нешто

Точка

13/11/2025

10:26

1.881

Големина на фонт

а а а

Ако мислите дека тајната на долговечноста се крие во егзотичните диети и „суперхраната“, се лажете. Најдолговечните и најмудрите Срби се раководеле по едно едноставно правило – помалку храна, повеќе духовен мир.

Нивната сила не доаѓала од обилни трпези, туку од дисциплина, умереност и благодарност.

Затоа не е изненадување што патријархот Павле, Владета Јеротиќ и Никола Тесла – тројца извонредни луѓе кои ги одбележаа вековите со својата духовност, знаење и скромност – имале речиси идентичен однос кон исхраната: едноставен, но длабоко промислен.

Скромност како начин на живот: Патријархот Павле и неговата исхрана

Патријархот Павле бил познат по тоа што никогаш не трошел повеќе отколку што му било потребно и никогаш не земал повеќе храна отколку што можел да изеде. Верувал дека расфрлањето со храна е грев, па затоа, како што се зборувало, ја јадел секоја трошка од чинијата – без грам разметливост.


Неговата исхрана била речиси монашка – едноставна, чиста и целосно во согласност со природата. Најмногу ја ценел копривата, билка која со векови се смета за лековита во српските манастири. Од неа се приготвувала пита, чорба, салата или се користела како додаток на други јадења.

Копривата ја прочистува крвта, го зајакнува имунитетот и ја обновува енергијата, па не е чудо што патријархот ја сметал за „храна што ја прочистува душата исто како и телото“.

Неговиот омилен појадок бил сок од домати и варена коприва – едноставна комбинација која симболично ја покажува неговата умереност и скромност во животот.

Тесла: „Два оброка дневно ми го продолжија животот“

Никола Тесла, најпознатиот српски научник на сите времиња, ја сметал исхраната за основа на својот генијален ум. Често зборувал: „Не можете да очекувате машината добро да функционира ако не ѝ обезбедите соодветно гориво“.

Тесла бил речиси аскетски дисциплиниран кога станувало збор за храна – јадел двапати дневно, секогаш во исто време.


Неговиот појадок бил едноставен, но хранлив: чаша млеко, јајца – особено белки – и ориз. Верувал дека млекото и јајцата се чист извор на протеини, додека зеленчукот носи витамини и рамнотежа. Особено сакал чорба од кромид и целер со путер, затоа што лесно се варела и, како што велел, „го хранела умот, не само телото“.

Тесла избегнувал месо, сметајќи дека прекумерната консумација на животински протеини ја забавува мислата. Велел дека „малата количина храна создава леснотија и бистрина“, додека прејадувањето „го гуши и умот и волјата“.

Неговата филозофија била едноставна: помалку чинии, повеќе сила.

Владета Јеротиќ: Гладен за мудрост, не за храна

Академикот Владета Јеротиќ доживеал длабока старост, а тајната на својата виталност ја наоѓал во умереноста, духовниот труд и секојдневната ментална вежба. Сметал дека „неумереноста во јадењето и пиењето не е само лоша навика, туку духовна слабост“.

Јеротиќ често велел дека човек треба да биде „гладен и жеден, но не само за храна – туку за Бог, смисла и правда“.

Неговата исхрана била симбол на дисциплина и духовна будност: малку леб, чорба, овошје и чај.


Секое утро го започнувал со ритуал на ментално „разгибување“ – учел напамет стихови од српски поети и повторувал англиски зборови, верувајќи дека „умот, исто како телото, мора секојдневно да се храни“.

Тајната на долговечноста: едноставност, умереност и благодарност

Она што ги поврзува Тесла, Јеротиќ и патријархот Павле не е само скромната исхрана, туку и нивниот однос кон животот. Сите тројца верувале дека духовниот мир го храни телото подобро од кој било оброк, и дека човек кој јаде свесно никогаш нема да стане роб на навиката.

Појадокот за нив бил обред на благодарност – момент на тишина во кој се подготвувале за денот. Нивната филозофија денес станува сè поактуелна: помалку оброци, повеќе свест; помалку стрес, повеќе душа.

Научна потврда: зошто умереноста го продолжува животот

Бројни научни студии го потврдуваат она што овие тројца мудреци интуитивно го знаеле. Истражувања спроведени на Харвард и во Јапонија покажале дека помалиот број калории го намалува ризикот од срцеви заболувања, дијабетес и деменција, а умереноста ги стимулира клетките да се обновуваат.

Таквиот начин на исхрана денес се нарекува „intermittent fasting“ (наизменичен пост), а токму тоа го практикувале Тесла и Јеротиќ – многу пред да стане светски тренд. Нивната едноставна навика – два оброка дневно, без прејадување – денес се смета за еден од најефективните модели за долговечност.

Храната е енергија, не утеха

Патријархот Павле, Тесла и Јеротиќ нè учат иста лекција – дека храната треба да се почитува, а не да се обожува. Нивната филозофија не подразбира откажување, туку почитување кон сопственото тело и душа.

И можеби токму во таа едноставност лежи тајната на нивната извонредна виталност и внатрешна сила.

Патријархот Павле верувал дека е грев да се фрла храна, Тесла сметал дека „помалку оброци носат повеќе енергија“, а Владета Јеротиќ дека „неумереноста во јадењето го оддалечува човекот од духот“.

Заеднички именител на сите тројца? Свест – во чинијата, во мислите и во секој здив, пишува српскиот „Курир“.