Изложеноста на високи температури и повторените топлотни бранови може да го забрзаат стареењето кај луѓето, со последици споредливи со штетата што ја предизвикуваат пушењето, алкохолот или нездравата исхрана, покажува ново истражување. Научниците предупредуваат дека екстремните температури, сè почести поради климатската криза, би можеле да предизвикаат долготрајни здравствени последици за милијарди луѓе ширум светот, пренесува „The Guardian“.
Иако е одамна познато дека топлотните бранови краткорочно предизвикуваат пораст на предвремени смртни случаи – како речиси 600 регистрирани во Англија за време на јунискиот топлотен бран – оваа нова анализа е една од првите која ја оценува долгорочната штета.
Што откри студијата?
Истражувачите 15 години следеле 25.000 лица на Тајван, споредувајќи ја нивната изложеност на топлотни бранови со нивната биолошка возраст – мерка за вкупното здравје. Резултатите покажале дека биолошката возраст на лице кое искусило четири дополнителни денови топлотен бран во текот на двегодишен период се зголемува за околу девет дена. Ефектот бил многу поизразен кај физички работници кои повеќе време поминуваат на отворено – нивната биолошка возраст пораснала за дури 33 дена.
Иако овие бројки на прв поглед изгледаат мали, научниците нагласуваат дека тие се однесуваат само на период од две години, а реалниот кумулативен ефект на топлотните бранови врз стареењето низ целиот животен век може да биде значително поголем.
Промена на парадигмата
„Ако изложеноста на топлотни бранови се акумулира низ неколку децении, влијанието врз здравјето ќе биде далеку поголемо од прикажаното“, изјави д-р Куи Гуо од Универзитетот во Хонг Конг, раководител на истражувањето. „Топлотните бранови исто така стануваат почести и подолготрајни, па затоа здравствените последици може да бидат уште посериозни во иднина.“
Професорот Пол Бегс од Универзитетот „Macquarie“ во Сиднеј, кој не учествувал во истражувањето, смета дека овие резултати претставуваат вистинска промена на парадигмата. „Многумина од нас доживеале топлотни бранови и мислеле дека сме поминале без последици – или барем така сме верувале. Сега гледаме дека тие влијаат врз брзината со која старееме.“
Тој додаде дека ова, заедно со претходните сознанија за негативното влијание на топлината врз развојот на мозокот кај децата, го менува разбирањето за сериозноста на ефектите од топлотата врз здравјето. „Влијанието може да се појави на било која возраст и може да биде доживотно“, заклучува Бегс.
Методологија и ограничувања
Новата студија, објавена во списанието „Nature Climate Change“, користела низа медицински тестови – вклучувајќи крвен притисок, воспалителни маркери, холестерол и функција на белите дробови, црниот дроб и бубрезите – за да ја одреди биолошката возраст на секој учесник. Најголемото влијание врз забрзаното стареење имал вкупниот број денови поминати во услови на топлотен бран.
Важно е да се напомене дека учесниците во просек биле помлади, поздрави и подобро образовани од пошироката популација. Бидејќи постарите и поболните луѓе се почувствителни на високи температури, вистинското влијание врз стареењето кај општата популација најверојатно е уште поголемо од регистрираното. Дополнително, студијата не располагала со податоци за индивидуални фактори, како времето поминато на отворено или користењето клима-уреди, што остава простор за понатамошни истражувања.