Гранзимите се протеини произведени од имуните клетки и играат клучна улога во имунолошките одговори, особено во уништувањето на заразените или туморските клетки.

Истражувањето, објавено во списанието Nature, идентификуваше протеин наречен гранзим К (GZMK) како главен фактор во оштетувањето на ткивото и воспалението. Ова откритие ја предизвикува вековната теорија за системот на комплементот, клучен дел од имунолошкиот одговор, и нуди нова надеж за развој на насочени терапии.

Ново разбирање на системот на комплементот

Комплементарниот систем е мрежа на протеини неопходни за одбрана на телото од инфекции и повреди. Меѓутоа, кога овој систем не функционира правилно, може да ги нападне здравите ткива, што доведува до автоимуни болести како лупус и ревматоиден артритис. До неодамна, механизмите кои ја активираат оваа штетна реакција беа нејасни.

Тимот истражувачи, предводен од докторите Карлос А. Донадо и Мајкл Бренер, се фокусираше на ГЗМК, протеин кој се наоѓа во високи концентрации во воспалените ткива. Тие открија дека GZMK го активира системот на комплементот против само-ткивата, предизвикувајќи низа процеси кои резултираат со воспаление и оштетување.

„Нашето откритие на нов начин за активирање на системот на комплемент, кој се активира од ензим произведен од клетките во воспалените ткива, отвора нови можности за терапии. Нашата работа покажува дека ГЗМК е ветувачка цел за лекување на разни болести преку блокирање на активирањето на комплементот“, изјави д-р Донадо.

За разлика од традиционалните терапии кои генерално влијаат на целиот комплементен систем, насоченото блокирање на овој протеин би можело да ги зачува неговите заштитни функции во борбата против инфекциите, притоа спречувајќи ги штетните реакции кои предизвикуваат воспаление во хронично погодените ткива.

Од набљудување до откритие

Истражувањето произлезе од претходната работа на групата на Бренер, која забележала високи нивоа на ЦД8+ Т-клетки кои произведуваат ГЗМК во воспалените зглобови на пациенти со ревматоиден артритис, како и во други засегнати органи кај различни воспалителни болести. Овие набљудувања ги поттикнаа да ја истражат улогата на GZMK во предизвикувањето на воспалително оштетување на ткивото.

Преку серија експерименти, истражувачите покажаа дека GZMK ја активира целокупната каскада на системот на комплементот, што доведува до воспаление, привлекување на имунолошки клетки и оштетување на ткивото. Тие исто така открија дека ГЗМК е присутен во областите на активно активирање на комплементот во ткивото на луѓе со ревматоиден артритис. Покрај тоа, кај животинските модели на ревматоиден артритис и псоријаза, глувците на кои им недостасува GZMK беа значително заштитени од болести, со намалено воспаление и помалку активирање на комплементот.

„Овие наоди покажуваат како активирањето на комплементот од страна на ГЗМК предизвикува болести и отвора нови можности за терапии кај различни болести“, рече д-р Ерин Тејсен, коавтор на студијата.