Кога уживаме во вкусна храна како бонбони или пуканки, ретко размислуваме што се случува со нив откако ќе влезат во организмот. Проблемот настанува кога ваквите производи почнуваат негативно да влијаат на здравјето – особено на забите.

„Храната има огромна улога во оралното здравје, често поголема отколку што луѓето мислат. Додека генетиката може да влијае врз јачината на забната глеѓ, протокот на плунка и чувствителноста на непцата кон пародонтитис, исхраната е фактор што може да се контролира и секојдневно влијае врз ризикот од кариес, болести на непцата, ерозија на глеѓта и рамнотежата на оралниот микробиом“, објаснува стоматологот д-р Сандип Сачар за „Real Simple“.

Иако често ја поврзуваме храната што ја оштетува глеѓта со шеќер, постојат и други, на прв поглед „невини“ грицки кои можат да бидат подеднакво – ако не и повеќе – штетни.

Суво овошје

Иако често се смета за здрава ужинка, сувото овошје може да нанесе повеќе штета отколку корист.

„Сувото овошје е концентриран извор на шеќери и е исклучително лепливо“, вели д-р Сачар. „Се прилепува на забите подолго време и ги храни бактериите што предизвикуваат кариес, продолжувајќи ја изложеноста на киселина – а токму таа е главен предизвикувач на ерозија на забната глеѓ.“

Помалку е штетно доколку се консумира заедно со оброк, бидејќи тоа ја стимулира плунката и овозможува полесно чистење на шеќерните честички.

Крекери и чипс

Популарна и брза ужина, но далеку од безопасна.

„Скробот во крекерите и чипсот се разградува во прости шеќери и станува леплива паста при џвакање“, објаснува д-р Сачар. „Тоа им овозможува да останат меѓу забите и да предизвикуваат кариес – исто толку штетен како и оној од бонбоните.“

Цитрусно овошје (во прекумерни количини)

Иако богато со витамини, претераната консумација на лимони, портокали, грејпфрут и друго цитрусно овошје може да ја нагризе забната глеѓ.

„Киселоста е главниот проблем – особено ако овошјето често се јаде без испирање на устата со вода“, вели д-р Сачар.

Совет: почекајте најмалку 30 минути по јадење цитрусно овошје пред да ги измиете забите, за да не ја оштетите омекнатата глеѓ.

Ароматизирани јогурти

Јогуртот е познат по пробиотиците и калциумот, но не сите варијанти се корисни.

„Многу ароматизирани јогурти се преполни со додадени шеќери, што ја поништува нивната корист за забите“, нагласува д-р Сачар.

Препорака: секогаш проверете ја декларацијата и изберете варијанта со што е можно помалку шеќер.

Гранола плочки

Често се рекламираат како „здрав избор“, но нивната комбинација од леплива текстура, мед и суво овошје може сериозно да им наштети на забите.

„Гранола плочките обично содржат висока количина шеќери и се лепат за забите, што е идеално за развој на кариес“, вели д-р Сачар.

Клучот е во умереноста

„Не им препорачувам на пациентите целосно да се откажат од ваквите намирници – но треба да бидат внимателни во количината и во моментот на консумација. Најважни се времето, зачестеноста и оралната хигиена по оброкот. Ако се јадат заедно со други видови храна, се стимулира плунка која помага во чистењето на забите од преостанати шеќери, честички и плак“, заклучува д-р Сачар.