Злато, грев и љубов: Што навистина се крие зад ‘Бакнежот’ на Климт?“

Точка

15/07/2025

17:49

580

Големина на фонт

а а а

Австрискиот уметник Густав Климт е познат по своите ефемерни, богати со шари портрети. Денес, неколку од неговите платна се сметаат за ремек-дела, но „Бакнежот“, особено извонредно дело, се издигнува над останатите, пишува „Мај модерн мет“.

Со своите сјајни златни тонови, стилизирани форми и сентиментална иконографија, „Бакнежот“ ги маѓепсува гледачите уште од неговото завршување во 1908 година. Денес, ова воодушевувачко дело се наоѓа во реномираната Австриска галерија Белведере во Виена, но неговото славно наследство ги надминува австриските корени на Климт.


Уметничко-историски контекст

Како член на Сецесионистичкото движење и пионер на Симболизмот—европски уметнички жанр што се карактеризира со мистични мотиви, личен пристап кон визуелните уметности и естетика слична на тогашните движења Ар Нуво и Уметности и занаети—Густав Климт често применувал авангардни пристапи кон сликарството. Неговиот карактеристичен стил е особено очигледен во „Бакнежот“, создаден во неговиот сјаен „Златен период“.

Делата создадени во ова време се одликуваат со нагласени површини и деликатни детали направени со златни листови. Вдахновени од византиските мозаици, овие позлатени елементи му даваат на секое дело сјаен изглед што ја потенцира ефемерната природа на темите и стилот на Климт. Освен „Бакнежот“, сликите „Портрет на Адел Блох-Бауер I“ (1907), „Јудита и главата на Олоферн“ (1901) и „Водени змии I“ (1904) исто така ја носат оваа сјајна естетика.



Тема на делото

„Бакнежот“ прикажува пар кој се прегрнува, клекнат на тревна површина со диви цвеќиња. Облечен во наметка со геометриски шари и со круна од винова лоза на главата, мажот нејно го држи лицето на жената додека се наведнува за да ја бакне. Женската фигура—чие облека со органски шарки контрастира со облеката на партнерот—има цвеќиња во косата. Додека ги обвиткува рацете околу неговиот врат, нејзините очи се нежно затворени, нагласувајќи ја спокојноста и интимноста на сцената.


Климт често ја истражувал темата на љубовта во своите дела. Во мозаикот „Дрвото на животот“, две фигури со силна сличност на оние во „Бакнежот“, и композиционо и естетски, се прикажани во слична интимна прегратка.


Оваа аморозна тема е присутна и во „Љубов“, рано дело од 1895 година. Иако стилски оваа слика нема многу заедничко со подоцнежните познати дела на Климт, нејзината романтична содржина ја покажува неговата желба да ја истражи и овековечи љубовта.

„Кој сака да знае нешто за мене треба внимателно да ги набљудува моите слики и таму да препознае кој сум и што сакам“, рекол Климт.


Како што е видливо во „Семејство“, уште една позлатена слика на Климт, неговата наклонетост кон оваа иконографија не се ограничува само на романтичната љубов. Во оваа композиција, заспаниот мајка и татко го прегрнуваат своето дете. Како и во „Бакнежот“, сцената нуди тивок поглед во интимен однос.


Естетска важност

Освен по златната палета и темата, „Бакнежот“ се слави и по други карактеристични елементи на уметникот, како што се контрастните шари, живописната колоритност и прецизните линии.

Богати шарки

Како и многу сликари од Виенската сецесија—движење основано од австриски уметници кои сакале да се ослободат од традицијата—Климт применувал високо декоративен стил во повеќето од своите дела. Овој пристап најмногу се манифестира преку сложени шарки, кои имаат силно присуство во „Бакнежот“. Од кружни ореоли и вртложни спирали до правоаголни блокови и концентрични квадрати, облиците и формите во сликата ја покажуваат префинетоста на Климтовата техника.


Живописни бои

Иако е најпознат по својата дарежлива употреба на злато, Климт често користел и живописен спектар на бои во своите композиции. Ова е особено очигледно во стилизираните цвеќиња што ја красат сцената. Овие цветни украси се присутни во косата на заљубените фигури, како и во тревата на која клечат. Тие се создадени од палета на тонови, вклучувајќи виолетова, бела, сина, зелена, црвена и портокалова, и додаваат мат нијанса на речиси целосно рефлективното платно.


Деликатно цртање

Иако многумина го препознаваат „Бакнежот“ по неговите смели шарки и сјајни бои, префинетите линии што ги обликуваат фигуративните елементи се исто така типични за Климт. Неговата извонредна вештина во цртањето е особено очигледна во прикажувањето на женската фигура. Нејзиното меко лице е дефинирано со сложени трепки и суптилно обликуван нос, додека едноставни линии ги формираат нејзините нежно свиткани раце.


И покрај неговата неверојатна способност грациозно да создава фигуративни, но сонотворни композиции, Климт бил несигурен во вредноста на својот талент

„Можам да сликам и цртам. Верувам во тоа, и неколку други луѓе велат дека и тие веруваат. Но, не сум сигурен дали е тоа вистина“, рекол тој.

Сепак, со оглед на трајното влијание и постојаната восхитеност од „Бакнежот“, тешко дека останува простор за сомнеж.