Велат дека за некого нечие ѓубре е богатство, но парчето „камен“ што со децении служело како држач за врата, е богатство – според речиси сите мерила.
Една жена во коритото на поток во југоисточна Романија пронашла камен тежок 3,5 килограми, го однела дома и го користела како држач за врата, пишува „ScienceAlert“.
Се покажало дека нејзиниот наод е еден од најголемите недопрени парчиња килибар во светот, според извештајот на весникот „El Pais“.
Вредноста? Некаде околу еден милион евра – приближно 1,1 милион американски долари.
Во Романија, парчиња килибар можат да се најдат околу селото Колчи, во песочникот на бреговите на реката Бузеу, каде што килибар се ископува уште од 1920-тите години.
Познат како руманит („rumanite“), овој килибар е прочуен и високо ценет поради широкиот спектар на длабоки, црвенкасти нијанси.
Постарата жена која го пронашла ова конкретно парче руманит живеела токму во Колчи.
Бидејќи служел само како држач за врата, не го забележале дури ни крадците на накит кои еднаш ја ограбиле куќата.
Откако жената починала во 1991 година, роднина кој го наследил нејзиниот дом посомневал дека „држачот за врата“ можеби крие нешто повеќе отколку што изгледа на прв поглед.
Откако дознал што всушност има во рацете, го продал килибарот на романската држава, која потоа ангажирала експерти од Музејот за историја во Краков, Полска, за да извршат проценка.
Според тие експерти, килибарот бил стар помеѓу 38 и 70 милиони години.
„Неговото откритие има огромно значење, и на научно и на музејско ниво“, изјави за „El Pais“ Даниел Костаче, директор на Покраинскиот музеј во Бузеу.
Класифициран како национално богатство на Романија, овој грумен од 2022 година се наоѓа во Покраинскиот музеј во Бузеу – округот во кој е пронајдена реликвијата.
Откритието потсетува на случајот со човек од Мичиген кој со години користел голем камен како држач за врата, за дури по децении да дознае дека всушност користел метеорит вреден 100.000 долари.
Ни парче килибар вредно повеќе од милион долари не е лош „улов“. Само замислете колку држачи за врати би можеле да купите со тие пари.
Килибарот е смола од дрвја стара милиони години. Со текот на времето, оваа исклучително вискозна супстанца се фосилизира во тврд, топло обоен материјал кој е широко препознаен како драг камен.
На површината, смолата може да дејствува како леплива замка и да сочува исклучително добро зачувани примероци од безрбетници, кои можеме да ги проучуваме милиони години подоцна.
Иако е прилично чест на северната хемисфера, килибарот на јужната половина од планетата е откриван само повремено.
Неверојатен килибар стар 112 милиони години, неодамна пронајден во каменоломот Геновева во Еквадор, зачувал најмалку пет редови инсекти, вклучувајќи различни видови муви, една габна златица (буба), оси и друго.
Зачувал и траги од активност на пајаци, во форма на фрагмент од пајажина. Начинот на кој се распоредени нишките укажува дека мрежата можеби била градена во стил на модерните пајаци-ткајачи со кружни мрежи („orb-weavers“), иако недостасуваат лепливите капки карактеристични за таквите мрежи.
