Смртоносна габа се шири низ Европа, 9 милиони луѓе би можеле да бидат изложени на ризик: Научниците откриваат што се крие зад тоа

Точка

06/05/2025

18:51

3.468

Големина на фонт

а а а

Смртоносна габа би можела да се прошири во нови области на Европа со зголемувањето на температурите, сугерира новото истражување за климатските промени.

Аспергилус, еден вид мувла што може да предизвика проблеми со белите дробови и дишните патишта доколку ги зарази луѓето, може да зарази милиони луѓе годишно додека се шири во северните делови на Европа, Азија и Америка поради зголемувањето на глобалните температури, се вели во студијата.

Норман ван Рајн, научник од „Wellcome Trust“ и соработник на Универзитетот во Манчестер, кој учествувал во студијата, рекол дека светот се приближува до точката на пресврт во ширењето на габични патогени кои успеваат во широк спектар на средини, вклучително и во затворени простории.


„Габичните инфекции ќе предизвикуваат милиони смртни случаи ширум светот секоја година“, изјавил Ван Рајн.

Аспергилозата, белодробна болест предизвикана од спори на аспергилус кои можат да се прошират и на други човечки органи, е една таква форма на болеста.

Ван Рајн за „Фајненшл Тајмс“ изјавил: „Говориме за стотици илјади животи и промени во дистрибуцијата на видовите на континентите. За 50 години, она што расте околу нас и што ги разболува луѓето – целосно ќе се промени“.

„Девет милиони луѓе во Европа би биле изложени на инфекција“

Аспергилус може да има и корисни својства. Се користи во индустриското и прехранбеното производство, вклучувајќи ја и ферментацијата на соја сос и саќе. Вдишувањето на неговите спори не предизвикува болест кај сите, но оваа габа може да биде особено опасна за луѓето кои страдаат од астма и цистична фиброза или имаат ослабен имунолошки систем. Истражувањето на габите покажува дека до 2100 година, „Aspergillus fumigatus“ би можел да се прошири на дополнителни 77 отсто од териториите поради интензивната употреба на фосилни горива, што потенцијално би изложило девет милиони луѓе во Европа на инфекција, пишува „ФТ“. Овој вид брзо расте при високи температури во компостот, што објаснува зошто толку добро напредува на 37°C, просечната внатрешна температура на човечкото тело.

„Нејзиниот начин на живот во природната средина можеби му ја дал предноста на „Aspergillus fumigatus“ потребна за колонизација на човечките бели дробови“, вели професорката Елејн Бигнел, една од раководителите на Центарот за медицинска микологија на Универзитетот во Ексетер.

Друг вид, „aspergillus flavus“, живее на земјоделски култури, а според истражувачите, до 2100 година би можел да се прошири на дополнителни 16 отсто од територијата во Северна Кина, Русија, Скандинавија и на Алјаска. Некои области во африканските земји и Бразил би можеле, од друга страна, да станат непогодни за нејзиниот раст, што може да им наштети на локалните екосистеми.

Дариус Армстронг-Џејмс, професор по заразни болести и медицинска микологија на Кралскиот колеџ во Лондон, за „ФТ“ рекол: „Овој организам претставува сериозна закана и за здравјето на луѓето и за безбедноста на снабдувањето со храна“.