Овој нов материјал е исто толку цврст и издржлив како конвенционалната пластика, но со една клучна разлика: кога ќе дојде во контакт со солена морска вода, целосно се разложува, оставајќи зад себе молекули што микроорганизмите можат да ги јадат, пишува порталот Клима 101.
Експерименталните наоди од истражувањето, предводено од Центарот за наука за емергентни материи РИКЕН, беа објавени во научното списание „Science“.
Научниците ширум светот долго време се обидуваат да развијат безбедни и одржливи материјали што би можеле да ја заменат конвенционалната пластика и со тоа да го намалат проблемот со загадувањето.
Како што соопштија авторите на студијата, и покрај фактот дека денес постојат различни видови биоразградлива и рециклирана пластика, еден голем проблем сè уште останува нерешен: кога ќе стигнат до океаните, не можат да се разложат бидејќи не се растворливи во вода.
Распаѓањето на таквата пластика создава микропластика, односно пластични честички помали од пет милиметри кои му штетат на морскиот свет и преку синџирот на исхрана стигнуваат до човечкото тело.
Најчесто користените видови пластика денес се состојат од атоми и молекули поврзани со силни врски, кои се отпорни на микроорганизми и надворешни влијанија како што се вода, светлина, кислород и топлина. Затоа овие материјали се исклучително издржливи. Сепак, ова исто така значи дека неправилно фрлениот пластичен отпад се распаѓа многу бавно, загадувајќи ја животната средина.
Од друга страна, биоразградливата пластика од Јапонија се состои од молекули со средна големина поврзани со врски кои се доволно силни за употреба, но под одредени услови многу брзо се распаѓаат. И тие „одредени услови“ подразбираат – сол.
Во солена, морска вода, новата пластика се распаѓа за само осум и пол часа, додека во обична, десалифицирана вода, материјалот ја задржува својата структура.
Откако откриле цврста пластика, која се разложува во морска вода, следниот чекор на истражувачите бил тестирање на нејзиниот квалитет: новиот материјал е нетоксичен и незапалив и може да се преобликува на високи температури исто како обичната пластика.
Но, покрај тоа, тимот произвел пластика со различна цврстина и тврдост која во многу случаи е подобра од конвенционалната пластика. Ова значи дека материјалот може да се приспособи по потреба: од тврда и отпорна пластика до силиконски меки и еластични материјали. Примената е можна во 3D печатење, како и во медицината.
По разложувањето во солена вода, научниците успеале да обноват 91 процент и 82 проценти од почетните компоненти, што покажува дека материјалот е лесен за рециклирање.
Во почвата, пластичните фолии целосно се распаднале за само 10 дена, при што во почвата ослободиле фосфор и азот – слично како ѓубриво.
„Со овој материјал, создадовме сосема ново семејство на пластики кои се силни, стабилни, рециклирачки, мултифункционални и, најважно, не создаваат микропластика“, истакнал Такузо Аида, еден од авторите на студијата.
Иако ветува многу, новата пластика сè уште има долг пат пред масовната употреба. За да биде вистинска замена за пластиката каква што ја знаеме, таа ќе треба да се произведува во големи количини по ниска цена. Добрата вест е дека овој материјал може да се произведе во вода и без загревање, а едната од состојките е евтина и лесно достапна, додека другата може да се добие со едноставна синтеза од комерцијални хемикалии.
Истражувачите сега работат на развој на нови верзии што би опфатиле уште поширок спектар на примена. Во моментов флексибилноста на материјалот е послаба во споредба со конвенционалната пластика, но тимот верува дека наскоро ќе успеат да го решат овој предизвик.
Денес
