[ФОТО/ВИДЕО] Познатата банкнота со ликот на Тито имала недозволива грешка: Овој југословенски скандал кој никој не го забележал бил вешто прикриен

Точка

16/10/2024

09:45

1.793

Големина на фонт

а а а

Банкнотата со ликот на Јосип Броз Тито во стара Југославија имала грешка која тогаш вешто била скриена и не била повлечена од оптек сè додека југословенскиот динар не отишол во заборав.

Југословенскиот динар била валута која најпрво почнала да се користи во СХС од 1920 година, а потоа се користеше во Кралството Југославија, социјалистичка Југославија, а потоа и во Сојузна Република Југославија.

Се променија имињата на државите, но не и динарот, кој доби култен статус и престана да биде „југословенски“ кога Србија го замени со српскиот динар, а Црна Гора со евро, години по распадот на поранешна Југославија. На почетокот на осумдесеттите била донесена одлука постојната серија пари да се замени со нова, помодерна.

Во новата серија, секоја банкнота требало да претставува една од југословенските републики, на предната страна ќе има историска личност од таа република, а на задната страна мотив од таа република. Најмалата банкнота од 10 динари би ја претставувала најмалата република Црна Гора, а најголемата постоечка од 1.000 динари би ја претставувала најголемата република Србија, а би била воведена нова банкнота од 5.000 динари за да ја претставува Југославија. Прво требаше да биде издадена најголемата банкнота, а потоа постепено да се заменуваат помалите апоени.

Оваа, дотогаш, најголемата издадена и долгоочекувана банкнота предизвика вистинска бура во јавноста, а продолжува и денес, не поради нејзината вредност, туку поради грешка која никој не ја забележа од почеток. Со ликот на Тито е испишана и годината на неговото раѓање и смрт. Наместо 1892-1980, на банкнотата пишувало 1892-1930, па според неа Тито умрел 50 години порано!

Она што е интересно е дека и по забележувањето на грешката, таа банкнота не била повлечена од оптек, бидејќи тогашниот генерален директор на Институтот за производство на банкноти изјавил дека од 14 милиони испечатени банкноти, само 4 отсто од нив имале грешка.

Тоа значи дека околу 560.000 банкноти ја имале грешката, а според меѓународните прописи, земја која издава повеќе од илјада банкноти со видлива грешка треба да ја повлече целата серија од оптек.

Погрешната година на смртта на Тито не е единствената грешка со оваа банкнота. Официјално не бил споменат ниту датумот кога била пуштена во оптек, а изгледот и описот на банкнотата бил сосема поинаков од објавеното во службениот весник на СФРЈ, а пишува „Express.hr“.


Втората банкнота требала да биде во апоен од 1.000 динари, со датум на издавање во 1986 година, да ја претставува СР Србија и да има портрет на Вук Стефановиќ Караџиќ на лицето. Сите матрици беа готови и банкнотата беше подготвена за печатење, но никогаш не беше пуштена во оптек. Со оглед на хиперинфлацијата, имаше потреба од банкноти со сè поголеми апоени, а не со помали.

По распадот почнува крајот на југословенскиот динар

Во 1991 година Словенија го замени со привремени банкноти, во 1992 година со словенечкиот толар, а потоа во 2007 година со еврото.

Во 1991 година Хрватска го замени со хрватскиот динар, а во деловите под контрола на српската Краина се користел краинскиот динар. Во 1994 година била воведена хрватската куна.

Во 1992 година Македонија го воведе македонскиот денар.


Во 1992 година, Босна и Херцеговина го воведе динарот на Босна и Херцеговина, а динарот на Република Српска се користел во деловите под контрола на Република Српска. Во 1998 година била воведена конвертибилна марка.

Во 1999 година, Црна Гора го замени за германската марка, а во 2002 година за еврото.

Во 1999 година Косово го смени во германска марка, а во 2002 година во евро.

Во 2003 година Србија го променила во српски динар.




Спонзорирани линкови

Маркетинг