Вечер е, надвор е темно, се спремате за кревет од кој повеќето ќе станат кога ќе се појави дневната светлина. Можеби не сме толку свесни за тоа, но нашата вообичаена дневна рутина во голема мера е одредена од движењето на земјата и промената на денот и ноќта. Но, што ако утрото, во смисла во која ние го доживуваме, никогаш не дојде?
Токму така во зима живеат жителите на крајниот север на Норвешка. Градот Лонгјарбиен е најсеверното населено место во светот. Таму моментално е мрак, кој се спуштил во ноември, а сонцето ќе изгрее дури во февруари. Сместен недалеку од Северниот пол, овој град живее на потполно поинаков начин кој ги фасцинира сите што го посетуваат.
Жителите во просек таму живеат само 7 години, а потоа се селат
Лонгјарбиен е најголемата населба и главен град на норвешкиот архипелаг Свалбард, кој се наоѓа помеѓу Скандинавскиот полуостров и Гренланд. Се наоѓа на Шпицберген, најголемиот остров на архипелагот, а моментално, во зависност од изворите, живеат меѓу 1.800 и 2.400 луѓе. Бројот на жители постојано се менува бидејќи, според норвешкиот завод за статистика, жителите таму поминуваат во просек само седум години. Мнозинството се Норвежани и Руси, но во градот живеат луѓе од дури 53 различни земји!
Постојат и некои староседелци, чии семејства се во селото неколку генерации, но тие се малцинство. Градот е основан во 1906 година, а во минатото главната дејност била ископ на јаглен. Иако се наоѓа во Арктичкиот круг, се чини дека местото живее сосема нормално. Имаат аеродром, продавници, три хотели, универзитет …
Во градот има хотели, продавници, ресторани и стакленик од кој се снабдуваат со зеленчук
На страниците на Туристичката заедница во Свалбард, самите жители на Лонгјарбејн откриваат бројни необичности кои доаѓаат од тоа што се наоѓа во еден од најстудените делови на светот. Овој град обично е првата станица за секој што сака да ја истражува арктичката дивина, која практично се наоѓа среде градот. Имаат развиена туристичка услуга со неколку хотели, ресторани и продавници, а градот има и своја пиварница, фабрика за чоколади и стакленик од кој се снабдуваат со свежи билки и зеленчук. Тие се познати по гостопримството и високото ниво на услуга за секој гостин.
Но, како живеат тие самите?
Студентите на Универзитетот мора да научат да пукаат
Жителите на Лонгјарбјен веруваат дека живеат сосема нормално секојдневие, според веб-страницата „Visit Svalbard“. Сепак, јасно им е дека на оние кои ги гледаат однадвор можеби им изгледа необично. Бидејќи областа полна со поларни мечки, на пример, сосема е нормално луѓето да носат оружје кога ги напуштаат своите домови. На универзитетот, кој има околу 300 студенти, секој мора да научи да користи огнено оружје.
Градот има еден пат за автомобили, и посебни патишта за моторни санки кои се најпрактичен начин на движење. Исто како во старата серија „Живот на север“, сосема е нормално да се види ирвас како шета по улиците на градот.
Жителите и денес ги соблекуваат чевлите кога влегуваат во хотели и ресторани, традиција која потекнува од времето кога повеќето од нив носеле остатоци од јаглен од рудниците на чевлите. Во околината на населбата сè уште е зачувана рударската инфраструктура.
Нема погреби затоа што телата не се распаѓаат поради студот
Од интересните работи поврзани со Лонгјарбиен, она што се издвојува е тоа што тука е забрането да се умре! Умирањето е „забрането“ од 1950 година, откако било откриено дека труповите закопани на локалните гробишта едноставно не се распаѓаат поради студот. Згора на тоа, неодамна биле откриени живи примероци од вирусот кој ја предизвикал пандемијата на шпански грип од 1918 година во долго закопани тела. Денес луѓето во Лонгјарбиен кои се приближуваат до смртта со авион се превезуваат на копно да ги поминат своите последни денови.
Освен умирањето, мачките се исто така забранети. Имено, Свалбард е природно живеалиште на арктичките птици, а се сметало дека мачките го загрозуваат нивниот опстанок.
Во зима низ градот се шета со светилки на главата
Од четири месеци колку што трае „ноќта“, околу два и пол е целосен мрак и низ градот се шетаат со светилки на главата. Во лето трае сезоната на „полноќно сонце“, а темнината не паѓа од мај до август. И покрај овие услови, жителите нормално излегуваат, се дружат и не ги затвораат куќите ниту во зима, кога просечната температура е меѓу-5 и-17 степени. Не е невообичаено да после работа, завиткани во шал, со ракавици на рацете, да појдат на пијачка со пријателите на отворено, со поглед на поларната светлина.
До 1989 година, Лонгјарбиен бил град во сопственост на националната рударска компанија, која контролирала поголем дел од инфраструктурата и услугите. Тие денес имаат Градски совет и функционираат демократски, исто како општините на копно. На градот и островот во голема мера им помогнало отворањето на аеродромот Свалбард Лонгјар во 1975 година, што островот го направил достапен во текот на целата година.
