Феномен кој ја менува нашата перцепција за времето: Што се случува со планетата и зошто во јули би можеле да го доживееме најкраткиот ден?

Точка

03/07/2025

16:19

1.399

Големина на фонт

а а а

Од 2020 година, од причини кои сè уште не се познати, Земјата почна побрзо да се врти околу својата оска, а нов рекорд е на хоризонтот.

Греам Џонс е астрофизичар кој го проучува овој феномен и предвиде дека следниот најкраток ден ќе се случи на еден од трите можни датуми: 9 јули, 22 јули или 5 август 2025 година, според веб-страницата „Тајм енд дејт“.

Денот ќе биде пократок за 1,66 милисекунди. Сепак, не е толку важно колку трае денот, туку зошто се случува ова. Иако постојат неколку хипотези, причината останува нејасна.

Сончевиот ден треба да трае точно 86.400 секунди, или 24 часа. Ова е позната информација, но ротацијата на Земјата никогаш не била целосно стабилна или прецизна. Иако до неодамна се чинеше дека планетата ротира побавно (поради плимното триење предизвикано од гравитацијата на Месечината), во 2020 година, од некоја непозната причина, сè се промени и нашата планета почна да ротира побрзо, како да брза.


Она што некогаш беше исклучок, стана нова нормалност. Во 2021 година, беше забележан ден што траеше 1,47 милисекунди пократко од вообичаеното.

Во 2022 година, денот беше скратен за 1,59 милисекунди. Во 2023 година, вредноста беше 1,31 милисекунди. Но, апсолутниот рекорд го држи 5 јули 2024 година, кога денот траеше 1,66 милисекунди пократко од вообичаените 24 часа!

Секако, ова би поминало сосема незабележано од обичните луѓе, но ние го знаеме ова благодарение на атомските часовници што можат да ја измерат должината на нашите денови со прецизност од милисекунди.

Научниците немаат јасно објаснување, но предвидените датуми за 2025 година се совпаѓаат со периодите кога орбитата на Месечината е најоддалечена од екваторот на Земјата, што влијае на нашата планета. Иако ова не е потврдено како точна причина.


Според истражувањата, Месечината ја забавува ротацијата на Земјата милијарди години. На пример, пред околу 4,5 милијарди години, еден ден на Земјата можел да трае од три до шест часа, но гравитационото привлекување на Месечината ја забавило ротацијата на Земјата, претворајќи ги деновите во она што го знаеме денес.

Можеби мислиме дека неколку милисекунди не се важни, но во светот на технологијата и телекомуникациите, секој дел од секундата се брои. Системите за глобална синхронизација се дизајнирани да функционираат со екстремна прецизност.


Научниците веруваат дека ако овој тренд продолжи, за околу 50 милијарди години ротацијата на Земјата ќе се синхронизира со орбитата на Месечината. Во тој случај, нема да има плима и осека и секогаш ќе ја гледаме истата страна на Месечината, која би била видлива само за едната половина од планетата.