Пред 10 години, 38 отсто од луѓето кои имале мозочен удар биле помлади од 65 години, а возрасната граница за зголемен ризик продолжува и понатаму се спушта, главно поради сè почестите појави на дијабетес и срцеви болести кај помладите луѓе.

Добрата вест е дека постојат чекори што можеме да ги преземеме за да го намалиме тој ризик. Д-р Кристи М. Балантајн, претседател на одделот за кардиологија и кардиоваскуларни истражувања на Медицинскиот колеџ Бејлор и Тексашкиот институт за срце, ја споделува својата утринска рутина и шест работи што ги препорачува да се прават веднаш по будењето.

1. Земајте ги препишаните лекови за срце

Можеби звучи очигледно, но едно од наједноставните работи што можеме да ги направиме за здравјето на срцето и мозокот е да ги земаме лековите за намалување на крвниот притисок или на холестеролот, точно како што ни препишал лекарот.

Според зборовите на д-р Балантајн, контролата на крвниот притисок може значително да го намали ризикот од мозочен удар, а прескокнувањето на лековите може да го зголеми.

„Повеќето луѓе мислат дека крвниот притисок од 140 или 145 е „на граница“. Тоа не е граница, тоа е високо. Оптималниот крвен притисок кај ризичните лица треба да биде под 120“, вели тој.

Тој лично зема лекови за крвен притисок и холестерол, а за да не ги заборави, ги чува во кутија за таблети на лавабото, до четката за заби. Тој исто така препорачува да разговарате со вашиот лекар за земање мали дози аспирин, кој, поради своите својства на разредување на крвта, може да помогне во спречување на срцев и мозочен удар.

2. Медитирајте или прегрнете некого

Намалувањето на нивото на стрес во текот на денот може да помогне во намалувањето на ризикот од мозочен удар, а неколку минути медитација наутро може да биде одличен почеток. Истражувањата покажуваат дека медитацијата може да го намали крвниот притисок.

„Не мора да биде трансцендентална медитација – молитвата или читањето инспиративни цитати исто така можат да помогнат“, вели Балантајн.

Уште еден едноставен начин за намалување на стресот и притисокот? Прегратка. Без разлика дали станува збор за член на семејството, пријател или домашно милениче – физичкиот допир може да ги намали нивоата на кортизол, хормонот на стрес. Ако не сте тип што сака прегратки, обидете се да испратите порака или да се јавите на некого, и тоа може да помогне.

3. Избегнувајте вештачки засладувачи во кафето

Ако пиете до четири шолји кафе дневно (помалку од 400 мг кофеин), тоа не е проблем, вели Балантајн. Но, предупредува на употребата на вештачки засладувачи како што се сорбитол и особено ксилитол, кој е поврзан со зголемен ризик од згрутчување на крвта и срцеви заболувања, вклучително и мозочен удар.

4. Движете се

Идеално би било да вежбате наутро, но ако тоа не е можно, важно е да се движите барем малку повеќе. Ова може да биде возење велосипед до работа, паркирање подалеку од влезот или користење на скалите наместо лифтот.

Балантајн препорачува паметни часовници или апликации за следење на активностите, бидејќи тие ве мотивираат да се движите во текот на денот. Долготрајното седење е поврзано со зголемен ризик од мозочен удар. Иако нема точен број чекори, Балантајн препорачува да се стремите кон најмалку 7.000 на ден.

5. Оставете ги цигарите и електронските цигари

Пушењето е една од најштетните навики за здравјето на мозокот и срцето. А замената на цигарите со електронски цигари не го отстранува ризикот, напротив.

„Со уред за вејпирање, супстанциите одат директно во крвотокот“, предупредува Балантајн.

Студиите потврдија силна поврзаност помеѓу пушењето (обични или електронски цигари) и ризикот од мозочен удар.

6. Изедете избалансиран појадок

Балантајн најчесто јаде свежо сирење со овошје како што се слива или диња, со додавање на ленено семе. Лененото семе е богато со омега-3 масни киселини од растително потекло и влакна, што може да придонесе за здравјето на крвните садови.

„Тоа не е како земање статини, но е едноставен начин внесете нешто корисно веќе наутро“, објаснува тој.

Клучно е, вели тој, е да изберете појадок со малку додадени шеќери, бидејќи високиот внес на шеќер може да го зголеми ризикот од дијабетес, а со тоа и мозочен удар.