Покрај тоа, лековите можат да имаат интеракции и со додатоци во исхраната, како и со одредени видови храна.

Што е интеракција на лекови?

Лековите, освен посакуваниот терапевтски ефект, можат да предизвикаат и несакани ефекти. Тие може да бидат благи, како гадење, осип, поспаност или болки во стомакот, но и сериозни, кои бараат прекин на терапијата или дури можат да бидат опасни по живот.

Повеќето луѓе, особено оние со хронични заболувања, земаат повеќе лекови во исто време. Како што расте бројот на лекови, така се зголемува и ризикот од интеракции. Покрај лековите, додатоците во исхраната и одредени видови храна исто така можат да предизвикаат интеракции.

Какви интеракции постојат?

Интеракциите може да резултираат со:

• Засилување на ефектот на лекот, што може да доведе до несакани ефекти или токсичност.

• Намалување на ефектот, што го прави лекот неефикасен.

• Појава на нови, неочекувани ефекти, кои не се јавуваат кога лековите се користат одделно.

Комбинации на лекови што треба да се избегнуваат

Фармакокинетски интеракции – се случуваат кога еден лек влијае на апсорпцијата, дистрибуцијата, метаболизмот или излачувањето на друг лек.

Примери:

• Нестероидните антиинфламаторни лекови (ибупрофен, диклофенак) ја зголемуваат концентрацијата на варфарин (антикоагуланс), што го зголемува ризикот од крварење.

• Тетрациклинските антибиотици со млеко или антациди формираат соединенија што ја намалуваат нивната апсорпција и ефикасност.

• Антибиотици генерално треба да се земаат еден час пред или два часа по оброк.

• Нестероидните антиинфламаторни лекови може да го намалат ефектот на лековите за висок крвен притисок.

Фармакодинамички интеракции – се случуваат кога два или повеќе лекови „се натпреваруваат“ за ист рецептор или кога влијаат еден на друг на ниво на дејство.

Примери:

• Земени заедно, два лека со слично дејство можат да ги зголемат несаканите ефекти.

• Два лека со иста активна состојка, ако се земат истовремено, можат да предизвикаат предозирање.

• Нестероидните антиинфламаторни лекови (ибупрофен) го намалуваат ефектот на диуретиците (хидрохлоротиазид, фуросемид), што води до задржување на течности.

• Бета-блокаторите (пропранолол) го неутрализираат ефектот на бета-агонистите (салбутамол за астма).

Интеракции со хербални лекови

Дури и природните хербални препарати можат да предизвикаат интеракции:

• Кантарионот го забрзува метаболизмот на одредени лекови (варфарин, орални контрацептиви, антиепилептици), што ги прави помалку ефикасни.

• Валеријаната не треба да се користи со седативи или апчиња за спиење.

Како да избегнете интеракции со лекови?

• Информирајте го вашиот лекар или фармацевт за сите лекови и додатоци што ги користите.

• Бидете внимателни со лековите од следниве групи: антикоагуланси, седативи, антидепресиви, лекови за срце, висок крвен притисок и епилепсија.

• Никогаш не ја менувајте дозата или не прекинувајте ја терапијата без консултација со лекар.

• Проверете дали лековите што ги земате имаат интеракции со храна или додатоци.

Следењето на овие совети ќе помогне да се минимизираат несаканите интеракции и да се зголеми ефективноста на терапијата.