И покрај тоа што конфликтите во овие подрачја богати со нафта често предизвикуваа шокови на нафтениот пазар, моменталните конфликти предизвикуваат помали осцилации на цените на нафтата, што е позитивно за администрацијата на Бајден која се соочува со политички притисок поради цената на горивата.

Производството на нафтата од САД, Бразил и други земји го зголеми глобалното снабдување, намалувајќи ја зависноста од Блискиот исток, којашто Иран би можел да ја наруши. Меѓутоа, цените на нафтата се зголемија откако претседателот Џо Бајден призна дека постои можност за напад врз иранските нафтени постројувања.

Пазарите засега се стабилни

Мајкл Наиц, аналитичарот од Институтот за блискоисточна политика од Вашингтон, изјави дека влијание на конфликтот врз цените на нафтата било минимално во текот на последните децении, меѓутоа понатамошната ескалација на конфликтот би можела да го стави на тест пазарот, пишува „Politico“.

Можниот израелски напад врз иранските нафтени полиња и нуклеарните постројувања, како и иранскиот договор, можеби ќе вклучат напади врз саудиските нафтени полиња или затворање на Хормушкиот канал.

Нафтените трговци засега реагираат мирно. Цените пораснаа за повеќе од 5% на почетокот од неделата поради предупредувањата од ирански напад, но за кратко се стабилизираа со оглед на тоа дека поголем дел од проектилите беа уништени. Вчера цените повторно се зголемија, по изјавите на Бајден, стасувајќи до цената од 73 долари по барел. Доколку се случи проширување на конфликтот во соседните нафтени земји, цените би можеле да се зголемат на 100 долари по барел, а цените на бензинот во САД би се движеле од 3,50 до 4,50 долари по галон.

Цените на нафтата го достигнаа пикот во март 2022 година, кога се искачија на речиси 124 долари по барел, поради руската инвазија врз Украина, што ги зголеми цените на бензинот на рекордни 5,03 долари по галон. Меѓутоа растот на производството во САД и Јужна Америка ја намали зависноста на пазарот од нафтата од Блискиот исток.

Саудиска Арабија, заедно со другите произведувачи на нафтата има резервни капацитети кои ѝ служат за надомест на потенцијален недостиг, додека Белата Куќа работи на заштитата на американските потрошувачи од конфликт помеѓу производителите. Саудиска Арабија мирно ги следи моменталните конфликти, иако изразува загриженост поради можниот пад на цените, доколку „OPEC+“ не престане да ги крши договорените ограничувања на производството.

„Нападот врз иранските нафтени полиња не би предизвикал поголеми шокови“

САД можеби ќе се обиде да го убеди Израел да се воздржи од напад врз иранските нафтени полиња, а аналитичарите проценуваат дека уништувањето на иранската нафтена инфраструктура би го намалило глобалното снабдување за помалку од два милиони барели дневно, а кое би можело да се надомести со стратешките резерви на САД или Кина, велат аналитичарите.

Администрацијата на Бајден го користи неодамнешниот пад на цените на нафтата за обновување на американските стратешки резерви, кои беа намалени по повлекувањето на повеќе од 200 милиони барели во 2022 година поради високите цени на горивото.

Доколку Иран одговори со затворање на Хормушкиот канал, цените на нафтата би можеле да се искачат на 101 долар по барел, велат аналитичарите на „ClearView Energy“.

Меѓутоа ова сценарио е премногу песимистично. Иако низ Хормушкиот канал поминуваат 20% од глобалните резерви на нафта, развиени се алтернативи кои би го намалиле влијанието на затворањето врз глобалното снабдување.

Затворањето на Хормушкиот канал нема да претставува „крај на светот“

Ландон Деренц од Атлантскиот совет, смета дека затворањето на овој канал би имало ограничено влијание, со оглед на достапните алтернативи. Аналитичарите се потсетуваат на нафтените шокови од седумдесеттите години, но денешниот пазар е помалку зависен од еден извор на снабдување, како што покажа и нападот врз саудиското постројување од 2019 година, по што цените на нафтата брзо се стабилизираа.

Деренц вели дека пазарот изградил отпорност на ризиците благодарение на зголемената флексибилност на снабдувањето и брзото закрепнување на Саудиска Арабија по претходните напади, што ги намалува стравувањата од големи нарушувања на пазарот.