Како гласеше шегата за Тито поради која 22-годишна новинарка заврши на Голи оток

Точка

29/11/2023

12:20

15.446

Големина на фонт

а а а

"I stara kaže: Dragane šuti, skrati jezik, mogu te čuti", е стихот со кој бендот Забрането пушење ја опишува атмосферата во Југославија. И тоа дека во Југославија не смеело да се зборува лошо за Тито и во своите четири ѕида сведочи и приказната за Жени Лебл, која завршила на Голи оток откако раскажала виц за Јосип Броз Тито.

На Тито му пишуваа поезија

Во тоа време Тито се славеше како божество, му се пееја песни, а една од најпознатите песни, „Druže Tito, ljubičice bijela“ ја чинеше младата новинарка Жени Лебл две и пол години затвор на Голи оток, каде што заврши на своја 22-годишна возраст.


За новинарката Жени Лебл, белграѓанка со еврејско потекло, која ги преживеала и нацистичкиот концентрационен логор и Голи Оток, ретко се пишуваше во главните медиуми. Еден од ретките написи за неа беше објавен во 2013 година од српска „Политика“, весникот во кој таа работела сè додека не била уапсена поради шега на сметка на Јосип Броз Тито, која ја раскажала во редакцијата едно утро.

„Еден колега ѝ кажал шега за тоа како „Југославија победила на меѓународниот натпревар за цвеќе, затоа што израснала бела темјанушка тешка 100 килограми“, алудирајќи на песната „Друже Тито, бела темјанушке“.“ Полицијата дошла по Лебл откако таа ја препраскажала шегата за Тито, а обвинението било и дека таа не пријавила кој првично ја кажал таа шега пред Жени да ја прераскаже на колегите.


Ја однеле во затворот на УДБ Главњача, па во логорот Рамски рит, па во Забел, Гргур и на крај Голи Оток. Во пет затвори, каде што била од април 1949 година до октомври 1951 година, била замолена да се премисли и да ја признае својата вина. Таа потоа била исклучена од Здружението на новинари“, се вели во текстот за Лебл објавен во „Политика“ во јули 2013 година.

Таа објави книга

Кога Југославија се распадна, Жени Лебл ја објави книгата „Бела темјанушка“, која стана бестселер во Израел. Таа опишала страшни искуства во затворите, а најшокантно било искуството од Голи оток. Дотогаш многумина не ни знаеја дека на Голи оток има жени.


„Само жедните знаат да ја ценат водата. Бевме опкружени со море, а бевме жедни до лудило. Научивме колку е комплицирано да се откорне карпа од неговата природна средина. Ги извлековме темелите на карпите што беа таму со векови, ја менувавме природата“, напишала таа.

„Девојките беа претворени во старици, им испаднаа забите, се разболуваа по пристигнувањето на вестите дека нивните деца, мајки и сопрузи се откажале од нив затоа што станале непријатели на народот“, сведочела Лебл.




Спонзорирани линкови

Маркетинг