Во време кога сè е достапно со еден клик, а информациите нè напаѓаат од сите страни, концентрацијата тивко се повлекува. Не исчезнува одеднаш, туку се троши - фрагмент по фрагмент.
Токму оваа тивка, но масовна појава е во фокусот на новата епизода на емисијата „Reality Check“, која се обидува да одговори на едно клучно прашање: дали навистина го губиме вниманието - или само го користиме погрешно?
Емисијата ја поставува тезата јасно и без алиби: проблемот со фокусот не е само технологијата. Вистинскиот виновник е начинот на живот што го негуваме - постојаната брзина, хроничната преоптовареност со информации и чувството дека мораме да бидеме секогаш присутни, достапни и „онлајн“. Во таква реалност, т.н. brain fog - менталната магла - од исклучок станува секојдневие.
Во обид визуелно и практично да се тестираат границите на вниманието, водителката Ели Пешева и овонеделниот гостин, актерот Гораст Цветковски, седнуваат на необична, но симболична сцена: партија шах. Додека фигурите се движат по таблата, паралелно се одвиваат и други активности, со цел да се провери дали успешен мултитаскинг навистина постои - или е само добро спакуван мит.
Резултатите не изненадуваат, но се разоткривачки. Емисијата објаснува дека мозокот, навикнат на брзи награди и кратки содржини, постепено го доживува подолгиот фокус како напор, а не како природна состојба. Преку анкети и експерименти, се покажува дека мултитаскингот создава илузија на продуктивност, но всушност нè прави површни, расеани и ментално исцрпени.
Посебно внимание се посветува на генерациските разлики. Податоците укажуваат дека вниманието не опаѓа исто кај сите - искуството, навиките и начинот на кој сме тренирани да размислуваме, играат клучна улога. Експериментите во емисијата јасно демонстрираат една непријатна вистина: често гледаме, но не забележуваме; слушаме, но не паметиме.
Клучната порака, сепак, не е песимистичка. Напротив. „Reality Check“ потсетува дека фокусот е како мускул - не исчезнал, туку е погрешно трениран. Затоа експертот во емисијата, психотерапевтот Никола Дукоски, нуди конкретни и практични решенија, сугерирајќи различни игри и ментални вежби што можат да помогнат во враќањето на концентрацијата.
Во свет што постојано ни го одвлекува вниманието, можеби најрадикалниот чин денес е - да останеме фокусирани. А „Reality Check“ уште еднаш нè повикува да застанеме, да се преиспитаме и да провериме: каде ни оди умот, кога мислиме дека сме тука?
Автор: Ц.Н.
