Додека словенските, германските и романските јазици се зборуваат во земјите со кои граничи оваа земја, унгарскиот е сосема поинаква приказна. На прв поглед, звучи егзотично, ритмично и необично, а за оние кои го слушаат за прв пат, честопати се чини дека нема никаква врска со јазиците што го окружуваат. И навистина, унгарскиот е уникатен, стар, сложен и фасцинантен јазик, толку посебен што често се опишува како „јазичен остров“ среде Европа. Во продолжение приказната зошто е тоа така, од каде потекнува и кои се неговите најблиски „роднини“.

Унгарскиот јазик не припаѓа на ниту една јазична група во овој дел од Европа

Додека повеќето јазици во нашиот регион припаѓаат на една од главните европски гранки, како што се словенскиот, германскиот или романскиот, унгарскиот си оди по свој пат. Нема заедничко потекло со хрватскиот, српскиот, словенечкиот, романскиот, па дури ни со австрискиот и германскиот, и нема заедничка основа со повеќето јазици што секојдневно ги слушаме во медиумите. Иако бил изложен на разни влијанија низ вековите, неговата структура останала извонредно стабилна, а неговиот ритам и граматика задржале форма што многу малку се променила и покрај турбулентната историја на областа околу него.

Затоа често се вели дека Унгарците и нивните соседи речиси и да немаат природни точки на разбирање. Додека говорниците на словенските јазици без голем напор можат барем делумно да се разберат едни со други, а романските јазици делат препознатливи зборови и обрасци, унгарскиот е свет сам за себе. Тоа е јазик кој не отвора врата за разбирање врз основа на сличности, туку бара сосема ново запознавање и сосема поинаков пристап од она на што сме навикнати во овој дел од Европа.

Унгарскиот припаѓа на угрофинското јазично семејство

Она што го прави унгарскиот јазик толку посебен е неговото потекло. Припаѓа на угрофинската група, дел од големото уралско јазично семејство, што значи дека неговите најблиски „роднини“ се наоѓаат далеку од Карпатските низини, високо на северот од Европа. Имено, најпознатите јазици со кои дели заеднички корени се финскиот и естонскиот.

Научниците веруваат дека нивната врска датира од пред илјадници години, од времето кога предците на денешните Унгарци живееле помеѓу Урал и Западен Сибир. Иако современите говорници на овие јазици денес не можат меѓусебно да се разберат, трагите од нивното заедничко јазично минато сè уште можат да се препознаат во нивната граматика, формирање зборови и одредени архаични термини.

Како Унгарците се нашле среде Европа?

Приказната за унгарскиот јазик е неразделна од историјата на луѓето што го зборуваат. Според лингвистичките и историските истражувања, предците на денешните Унгарци потекнуваат од огромната област помеѓу Урал и Западен Сибир. Тие биле номадски народ кој многу патувал низ многу генерации во потрага по поплодна земја, подобри услови и поповолна клима. Нивните долги миграции низ вековите го обликувале не само нивниот начин на живот, туку и јазикот што го донеле со себе.

Во деветтиот век, нивната долга миграција завршила со нивното пристигнување во Карпатската низина, област каде што се населиле трајно и која останува центар на унгарската држава до ден-денес. Наместо нивниот јазик да биде изгубен поради влијанието на бројните народи со кои стапиле во контакт, Унгарците успеале да го зачуваат и зајакнат. Со текот на времето, тие го развиле во еден од најбогатите и најтрајните јазици во овој дел од Европа, јазик кој и покрај вековите промени, задржал јасни карактеристики и единствена структура.

Звучна и граматичка посебност што ги фасцинира лингвистите

Една од главните причини зошто унгарскиот звучи толку различно од другите јазици во регионот е неговата аглутинативна структура. Ова значи дека зборовите се градат со додавање на цела низа наставки, речиси како да се составуваат мали јазични блокови, од кои секој носи посебно значење. Така, еден збор може да содржи информации за насока, припадност, множина или падеж, сите вткаени во неговата основа.

Унгарскиот јазик има дури 18 падежи, иако не може да се каже дека станува збор за падежи во словенска смисла. Неговиот ритам е препознатлив по акцентот што секогаш паѓа на првиот слог, а зборовите, поради бројните наставки, честопати се протегаат на неколку слогови и звучат исклучително мелодично. Таквиот систем овозможува многу прецизно изразување на нијанси и врски, но тоа е и причината зошто унгарскиот јазик е вистински предизвик за многумина при неговото учење.