Од трките направи глобален спектакл: Кариерата на човекот кој ја претвори „Formula 1“ во империја исполнета со контроверзии

Точка

28/10/2025

18:14

428

Големина на фонт

а а а

Бернард Чарлс „Берни“ Еклстоун (Bernard Charles "Bernie" Ecclestone) е роден на 28 октомври 1930 година во англискиот Сафолк. Потекнува од скромно семејство — неговиот татко бил капетан на рибарски брод, а тој по завршувањето на школувањето работел во фабрика за гас. Иако почетоците му биле далеку од тркачките патеки, Еклстоун изгради кариера што засекогаш го смени ликот на автомобилскиот спорт.

Од мотоцикли до „Formula 1“

Уште како тинејџер, Еклстоун почнал да се занимава со мотори и трговија со резервни делови, а наскоро и сам седнал зад воланот на тркачки автомобил. Возел во „Formula 3“, а во 1958 година се обидел да се квалификува и за трка во „Formula 1“.

Иако како возач не оставил значаен траг, брзо сфатил дека неговата вистинска сила лежи во бизнисот и организацијата, а не зад воланот.


Преземањето на „Brabham“ и создавањето на царството

Во 1971 година, Еклстоун ја презема тркачката екипа „Brabham“ и ја води до две титули на светски шампиони со легендарниот Нелсон Пике.

Но пресвртот во неговата кариера доаѓа во 1970-тите, кога почнува да преговара за комерцијалните права на „Formula 1“.

Како еден од основачите на „FOCA“ (Formula One Constructors Association), успеал да ја централизира контролата над телевизиските права и спонзорските договори, поставувајќи ги темелите на модерниот бизнис модел на спортот.

Во 1987 година ја основа компанијата „Formula One Management“, која брзо станува сржта на комерцијалниот систем на „Formula 1“.

Под негово водство, спортот се претвора во глобален спектакл со милиони гледачи и договори вредни милијарди долари.


Господарот на „Formula 1“

Во текот на неколку децении, Еклстоун го контролирал речиси секој аспект од „Formula 1“ — од календарот на трките и телевизиските права, до распределбата на приходите меѓу тимовите.

Бил непопустлив преговарач, често контроверзен, но неговата бизнис умешност ја претвори „Formula 1“ од елитен европски спорт во глобален феномен.

Неговото влијание се чувствувало и надвор од патеката — во начинот на кој биле управувани тимовите, во процесот на создавање на правилата и во борбата на организаторите за домаќинства на „Grand Prix“ трките.

Контроверзии и пад од тронот

Еклстоун во текот на кариерата беше опкружен со бројни контроверзии.

Беше обвинуван за корупција, даночна евазија и манипулации со договори, а посебно одекна аферата во Германија, каде што во 2014 година плати повеќемилионска спогодба за да избегне затворска казна.

Во 2023 година повторно се најде на насловните страници откако призна вина за даночна измама во Велика Британија, согласувајќи се да плати стотици милиони фунти на државата.

Неговата моќ, сепак, почнува да опаѓа по 2017 година, кога американската компанија „Liberty Media“ ја презеде контролата врз „Formula 1“ и го смени од позицијата извршен директор.

Со тоа заврши една ера — ерата во која еден човек сам владееше со целиот спорт.


Човекот што го претвори спортот во империја

Берни Еклстоун останува една од најконтроверзните, но и највлијателни личности во историјата на „Formula 1“.

Неговата визија го трансформираше тркањето од техничко натпреварување во медиумски и бизнис спектакл.

Иако многумина го критикуваат за начинот на кој ја користел својата моќ и богатство, неоспорно е дека без него, „Formula 1“ никогаш не би станала глобалниот феномен што го познаваме денес.

Денес, во своите позни години, Еклстоун живее повлечено, но неговото име и понатаму симболизира една ера во која спортот се претвори во империја вредна милијарди — и во која тој беше неговиот апсолутен владетел.


Брак со Хрватка и раскошен животен стил

Берни Еклстоун беше познат и по раскошниот и често контроверзен приватен живот.

Беше оженет три пати, а најпознатиот брак му беше со Хрватката Славица Радиќ, поранешна манекенка, со која има две ќерки — Тамара и Петра.

Нивниот развод во 2009 година беше еден од најскапите во историјата на Велика Британија, со проценета вредност од над една милијарда долари.

Во подоцнежните години се ожени со Бразилката Фабијана Флоси (Fabiana Flosi), со која во 2020 година, на 89-годишна возраст, доби син.

Познат е и по луксузниот стил на живот — поседува колекција ретки спортски автомобили, приватни авиони и имоти ширум светот.

И покрај сето тоа богатство, Еклстоун секогаш нагласувал дека повеќе од парите, го движи страста кон спортот и натпреварувањето.