И покрај постојаното чувство на глобална неизвесност, прашањето за крајот на светот и понатаму ја интригира јавноста. Постојат повеќе теоретски сценарија за можна пропаст на човештвото, а меѓу нив се истакнува и космичкиот судир – потенцијалната колизија помеѓу Млечниот Пат и Андромеда.

Научниците одлучија да ја тестираат оваа хипотеза и да утврдат колкави се навистина шансите за таков судир – и какви би биле последиците за Земјата.

Галактички судир во далечната иднина

Според податоците на НАСА, галаксиите Млечен Пат и Андромеда се движат една кон друга со брзина од околу 480.000 километри на час. Доколку дојде до директен судир, последиците би биле катастрофални, иако прогнозите укажуваат дека тоа би можело да се случи дури за најмалку пет милијарди години.

Во таков случај би дошло до т.н. „големо спојување на два галактички џинови“, што би резултирало со создавање на нова, масивна елиптична галаксија. Но, тоа не значи автоматски и крај за нашата планета.

Што би се случило со Земјата?

До моментот кога би можело да се случи ваков судир, Сончевиот систем веќе би бил во напредна фаза на промени.

Сонцето тогаш, најверојатно, ќе биде во завршната фаза од својот животен циклус и ќе се претвори во црвен џин – процес што може да ја проголта Земјата и да ја направи ненаселива. За ова детално зборуваше и угледниот професор Брајан Кокс, кој во интервју за "BBC" рече дека „луѓето ќе го доживеат последниот убав ден на планетата, а потоа ќе следува крајот“. НАСА оваа фаза ја опишува како претворање на планетата во „студена, безживотна згусната маса“.

Нова студија од Универзитетот во Дурам

Поради потенцијалното значење на овој настан за иднината на човештвото, истражувачи од британскиот Универзитет во Дурам спроведоа 100.000 компјутерски симулации за да ги испитаат можните исходи од судирот помеѓу Млечниот Пат и Андромеда. Во само два проценти од симулациите доаѓа до директен судир во рок од пет милијарди години.

Во околу 50% од случаите, галаксиите постепено се приближуваат, кружат една околу друга и се спојуваат без директна колизија во почетната фаза. Добрата вест е што мнозинството симулации го поместуваат моментот на евентуален судир значително подалеку во иднината – дури меѓу осум и десет милијарди години.

Улогата на Големиот Магеланов Облак

Интересно е што Земјата би можела целосно да го избегне овој судир – благодарение на гравитациското влијание на соседната галаксија позната како Голем Магеланов Облак. Иако мала, оваа сателитска галаксија има доволно силна гравитација за да го измени движењето на Млечниот Пат и да ги намали шансите за директен судир со Андромеда.

Д-р Тил Свала од Универзитетот во Хелсинки, водечкиот автор на студијата, објаснува: „Нашите резултати покажуваат дека дури и ако дојде до судир, тоа најверојатно ќе се случи дури откако Земјата и Сонцето веќе нема да постојат. А и доколку се случи порано, многу е мала веројатноста дека судирот би имал директно влијание врз Земјата – бидејќи судирите меѓу самите ѕвезди во галактичките фузии се исклучително ретки.“

Неговиот колега, професорот Карлос Франк од Универзитетот во Дурам, додава: „Светот е екстремно динамичен и постојано се менува. Во далечните делови на универзумот често гледаме галаксии кои се спојуваат и предизвикуваат вистински космички огномети – особено кога гасот се насочува кон срцето на галаксијата и ја храни централната црна дупка. Се веруваше дека слична судбина го чека и Млечниот Пат, но нашите откритија укажуваат дека постои голема веројатност тоа да не биде така.“

Иако идејата за судир на галаксии звучи застрашувачки, актуелните научни сознанија укажуваат дека вакво сценарио е малку веројатно во рамките на постоењето на Земјата. А дури и ако се случи, можно е нашата планета веќе да не постои – што ја прави опасноста, барем во овој контекст, далечна и претежно теоретска.