Како нуркачкото одело спасува животи? Костелиќ се извлече од опасна ситуација благодарение на него

Точка

12/03/2025

11:16

1.110

Големина на фонт

а а а

Од мокри, полусуви до суви – изборот на вистинското нуркачко одело може да биде од критична важност за нуркачот.

Нуркачките одела се клучен дел од опремата, овозможувајќи безбедно и удобно истражување на подводниот свет. Во екстремни ситуации, како онаа во која се најде Ивица Костелиќ (45) во студеното Јадранско Море, на границата меѓу Црна Гора и Албанија, држејќи се за кајак три часа во вода со температура од околу 10°C, тие можат да значат разлика меѓу живот и смрт.

Како функционира нуркачкото одело?

Главната функција на нуркачкото одело е топлинска изолација. Човечкото тело губи топлина 24 пати побрзо во вода отколку на воздух, што може да доведе до хипотермија. Нуркачките одела го спречуваат тоа на неколку начини:

- Изолација со неопрен: Повеќето нуркачки одела се изработени од неопрен, синтетички материјал со илјадници мали гасни меурчиња (обично азот), кои ја намалуваат топлинската спроводливост. Дебелината на неопренот директно влијае на нивото на изолација – подебелите одела нудат подобра заштита во студени услови.

- Мокро одело: Најчестиот тип, кое пропушта тенок слој вода меѓу кожата и материјалот. Телото брзо ја загрева оваа вода, создавајќи изолациски слој. Добро прилагодено мокро одело го спречува влегувањето на нова ладна вода, одржувајќи ја температурата стабилна. Ако не е добро прилепено, ефикасноста значително се намалува.

- Суво одело: За разлика од мокрите, сувите одела се целосно водоотпорни. Користат заптивки на вратот, зглобовите и глуждовите, спречувајќи влез на вода. Изолацијата се постигнува со заробен слој воздух, а нуркачите обично носат облека под оделото за дополнителна топлина.


Видови нуркачки одела и нивната примена

Постојат три главни типа на нуркачки одела:

- Мокри одела – Најчесто користени и најразновидни. Дебелината на неопренот варира од 3 до 7 мм, зависно од температурата на водата. Идеални се за рекреативно нуркање, сурфање и други водни спортови.

- Полусуви одела – Комбинираат елементи од мокри и суви одела. Изработени се од подебел неопрен со подобри заптивки, што намалува влез на вода. Нудат подобра топлинска изолација од мокрите, но не се толку флексибилни како сувите.

- Суви одела – Најдобри за екстремно студени води и подолги нуркања. Обично имаат дополнителна изолација и инфлаторно црево за контрола на пловноста.

Како да се избере соодветно нуркачко одело?

Клучен фактор е дебелината, која обично се означува со два броја, на пр. 5/3 мм – првиот број е дебелината на торзото, а вториот на екстремитетите. Генерални препораки според температурата на водата:

• Над 24°C → 3 мм мокро одело

• 16-24°C → 5 мм мокро одело

• 10-16°C → 7 мм мокро одело

• Под 10°C → Суво одело или многу дебело мокро одело (7+ мм) со капа, ракавици и чизми

Овие се само насоки – личната толеранција на студ, времетраењето на нуркањето и нивото на активност исто така играат улога.


Цена и време на преживување

Цените на нуркачките одела зависат од типот, дебелината, брендот и дополнителните карактеристики. Мокрите одела може да се најдат од околу 70 евра, додека сувите можат да чинат неколку илјади евра.

Времето на преживување во студена вода зависи од повеќе фактори:

• Температурата на водата

• Типот и дебелината на оделото

• Телесната структура на нуркачот

• Физичката активност и дополнителна заштита (како спасувачки елек)

Во екстремно студени услови, нуркачко одело значително го продолжува времето на преживување, но не неограничено.

Како искусен спортист и авантурист, Ивица Костелиќ веројатно бил свесен за важноста на соодветна опрема при морски активности. Иако детали за неговото нуркачко одело не се познати, неговото преживување во опасна ситуација ја нагласува важноста на подготвеноста и користењето заштитна опрема при било какви водни авантури.