Кога украинскиот претседател Володимир Зеленски во петокот излегол од својот автомобил во Вашингтон, американскиот претседател Доналд Трамп го поздравил со ракување и реченица „Денес навистина си среден“. Тоа бил првиот од неколкуте коментари кои Зеленски ги добил за неговиот стил на облекување тој ден, што завршило со непријатна дебата во Белата куќа.
„Зошто не облечете костум? Вие сте на највисоко ниво на канцеларија во оваа земја и одбивате да носите костум“, го прашал Зеленски, Брајан Глен, известувач на конзервативната кабелска мрежа „Real America’s Voice“.
Прашањето не завршило тука. „Дали поседувате одело?“, продолжил Глен, додавајќи: „Многу Американци имаат проблем со тоа што не го почитувате достоинството на оваа канцеларија“.
Претседателот Зеленски едноставно одговорил: „Ќе носам костим кога ќе заврши оваа војна“. Зборот костим е преведен од „kostyum“ – украинскиот збор за костум.
Во неговите многубројни меѓународни патувања во обид да обезбеди воена и финансиска поддршка за својата земја, украинскиот претседател одлучил да се откаже од типичната облека за шефот на државата. Наместо костуми и чевли, Зеленски се одлучил за едноставни дуксери, често црни или маслинесто зелени, со симболот на украинскиот трозабец, карго панталони и чизми.
Овој избор на облека е константен од избувнувањето на војната во Украина во 2022 година. За време на неговата прва посета на САД од почетокот на руската инвазија, Зеленски му се обратил на Конгресот облечен во маслинесто зелен џемпер кој сега стана еден од неговите заштитни знаци. Слична облека носел за време на бројни државни посети, телевизиски интервјуа и средби со војниците на фронтот.
Одлуките на Зеленски за тоа што ќе облече се намерни, пишува „Euronews“. Од избувнувањето на војната, неговиот стил претрпел значителна промена.
„Ова е реалноста во која живееме. Очигледно, нашиот претседател ќе ја одрази. Ако шетате низ Киев, тогаш ќе видите дека луѓето изгледаат вака. Тоа го обликува наративот. Многу важен наратив дека ние сме во војна и дека тоа е нашата реалност“, вели Агата Горски, ко-основачка на проектот „Shadows“, невладина организација и креативна консултантска култура во Украина и популаризирање на претходна консултација со културата.
Но, Зеленски не е првиот светски лидер кој носи воени униформи како поддршка на воените напори на неговата земја. Познато е дека Винстон Черчил ја посетил Белата куќа облечен во едноделен костим првично дизајниран за употреба во засолништа за воздушни напади. Сепак, за разлика од Черчил, Зеленски ја направил својата облека дел од сопствениот имиџ, не преоблекувајќи се во свечена облека за дипломатски настани и не дозволува никому да ја заборави пораката која се обидува да ја пренесе за состојбата на неговата земја, наведува „Euronews“.
Воената униформа е поврзана со моќта и ја носат не само водачите во војната, туку и лидерите кои сакаат да проектираат чувство на достигнување, моќ и авторитет. Носена од воени генерали, искусни ветерани и државници, униформата може да додаде чувство на легитимност и искуство на секој што ја краси.
Но, типичната облека на Зеленски не е баш униформа. Тој не носи потполно иста облека како украинските војници кои се борат и не ја украсува со медали за неговите достигнувања во битката. Она што го предизвикува неговиот стил е чувството на војник надвор од должноста, на секој човек во својата земја.
„Нашиот претседател е многу специфична репрезентација за тоа кои сме ние, каква порака сакаме да му дадеме на остатокот од светот, а неговата облека е дел од оваа порака и е дел од личен бренд кој не само што го претставува него, туку и нас како земја“, вели Горски за „Euronews Culture“.
Горски сугерира дека критиките со кои се соочил за неговиот стил на облекување не биле присутни само во Овалната соба. Наместо тоа, таа верува дека испрашувањето звучело „како исмејување на војниците кои се борат за опстанок на својата земја и на фактот дека нивниот лидер избрал да дејствува во солидарност со нив“.
Во случајот на Зеленски, тврди таа, намерата на неговите избори има посебна тежина
„Мислам дека Зеленски го знае ова повеќе од кој било друг затоа што има позадина како комичар, како актер. Тој знае од прва рака како е да се облекувате и да се преправате“, вели таа.
Додека украинскиот лидер е последниот кој беше критикуван за неговиот стил, неговата сопруга Олена Зеленска исто така беше под лупа поради сопствениот моден избор. Во 2022 година, на интернет избувна жестока дебата околу одлуката на парот да учествува во фотосесијата на „Vogue“.
Лорен Боберт, републикански политичар, рече дека Зеленски ги смета граѓаните на неговата земја „куп идиоти“.
Освен одлуката да учествува во самото снимање, некои сметаат дека изборот на Зеленска да носи модерна облека додека трае војната бил контрадикторен со воените напори.
Иако е неконвенционален, стилот на Зеленски го освои восхитот на многу Украинци, кои го гледаат како знак на солидарност и забележителна промена на политичките норми.
„Причината зошто мислам дека тоа е толку важно е затоа што сметам дека тој е навистина одличен претставник на новото раководство, лидерство кое е младо, кое е харизматично. Мислам дека она што денес го сфаќаме е дека лидерството повеќе не е и не мора да биде дефинирано со костум“, заклучува Горски.
