Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека и рускиот претседател Владимир Путин и украинскиот претседател Володимир Зеленски вчера во одделни телефонски разговори со него изразиле желба за мир и дека им наредил на највисоките американски претставници да започнат разговори за ставање крај на војната во Украина.
Телефонските повици дојдоа откако секретарот за одбрана на Трамп претходно изјави дека Киев ќе мора да ги напушти своите долгогодишни цели за приклучување кон воената алијанса на НАТО и враќање на територијата заземена од Русија, што сигнализира драматична промена во пристапот на Вашингтон кон конфликтот.
Откако разговараше со Путин повеќе од еден час, Трамп рече дека рускиот лидер, кој започна целосна инвазија на Украина во 2022 година, сака војната да заврши и дека разговарале за „постигнување на прекин на огнот во не толку далечна иднина“.
„Тој сака да го заврши. Не сака да го заврши, а потоа борбите да продолжат шест месеци подоцна“, им рече Трамп на новинарите во Овалната соба. „Мислам дека сме на патот кон постигнување мир. Мислам дека претседателот Путин сака мир, претседателот Зеленски сака мир и јас сакам мир. Само сакам да видам како луѓето престануваат да се убиваат“, додаде тој.
Трамп претходно тврдеше дека брзо ќе ја заврши војната во Украина, без да прецизира како точно ќе го постигне тоа.
Кремљ објави дека Путин и Трамп се договориле да се сретнат и дека Путин го поканил Трамп да ја посети Москва. Трамп рече дека нивниот прв состанок „веројатно“ ќе се одржи наскоро во Саудиска Арабија.
Во објава на својата платформа за социјалните медиуми, тој рече дека државниот секретар Марко Рубио, директорот на ЦИА Џон Ретклиф, советникот за национална безбедност Мајкл Валц и пратеникот за Блискиот Исток Стив Виткоф ќе ги водат преговорите за ставање крај на војната.
Трамп и Зеленски разговараа по разговорот на Трамп со Путин, а од кабинетот на Зеленски соопштија дека разговорот траел околу еден час. „Имав значаен разговор (со Трамп). Разговаравме за можностите за постигнување мир, разговаравме за нашата подготвеност да работиме заедно… и технолошките можности на Украина… вклучувајќи беспилотни летала и други напредни индустрии“, напиша Зеленски на платформата Икс.
Мировните преговори во Украина не се одржани од првите месеци од конфликтот, кој сега се приближува на третата годишнина. Претходникот на Трамп, Џо Бајден, одобри милијарди долари воена и друга помош за Киев и немаше директен контакт со Путин по руската инвазија.
Русија окупираше околу една петтина од територијата на Украина и бара Киев да отстапи повеќе територии и да остане трајно неутрален според секој мировен договор. Украина бара Русија да се повлече од освоената територија и вели дека мора да добие членство во НАТО или еквивалентни безбедносни гаранции за да ја спречи Москва повторно да нападне.
Европските сили, вклучувајќи ги Велика Британија, Франција и Германија, во средата рекоа дека мора да бидат дел од какви било идни преговори за судбината на Украина, нагласувајќи дека само фер договор со безбедносни гаранции ќе обезбеди траен мир. Тие рекоа дека се подготвени да ја зголемат поддршката за Украина и да ја стават во позиција на сила.
Претходно вчера, американскиот секретар за одбрана Пит Хегсет ја даде досега најискрената изјава на новата администрација за нејзиниот пристап кон војната, велејќи дека Киев не може реално да се надева дека ќе се врати на своите претходни граници или дека ќе се приклучи на НАТО.
„Ние сакаме, како и вие, суверена и просперитетна Украина. Но, мора да започнеме со признавање дека враќањето на границите на Украина од пред 2014 година е нереална цел“, рече Хегсет на состанокот во седиштето на НАТО во Брисел. „Остварувањето на оваа илузорна цел само ќе ја продолжи војната и ќе предизвика повеќе страдања“.
Во 2014 година, Русија го анектира Крим, кој Украина и многу западни земји го сметаат за окупирана украинска територија.
Хегсет рече дека секој траен мир мора да вклучува „силни безбедносни гаранции за да се осигура дека војната нема да започне повторно“. Но, тој рече дека американските трупи нема да бидат распоредени во Украина како дел од таквите гаранции.
