Еден пазар го зафати длабока криза: За кратко време изгубени над 600 милијарди долари

Точка

12/12/2025

15:26

438

Големина на фонт

а а а

Новиот правен рамковник, кој постепено го прифаќаат сите земји-членки на ЕУ, воведува регулирање на криптоимотот и обезбедува потрошувачите да бидат подобро информирани за поврзаните ризици.

Пазарот на криптовалути се наоѓа во криза во последните два месеца. Загубите се мерат во стотици милијарди долари, велат експертите.

Според страницата „CoinGecko“, која веќе 11 години следи сè што се случува со криптовалутите и нивните деривати, во втората половина од годината вкупната пазарна капитализација на криптовалутите се намалила од 3,75 билиони долари на 3,1 до 3,2 билиони долари, што значи дека за многу краток период се изгубени повеќе од 600 милијарди долари.

Макроекономската неизвесност (царините на Трамп, стравот од нов бран инфлација и помали намалувања на каматните стапки од очекуваното), масовното затворање позиции, послабото институционално инвестирање, како и традиционално послабиот сезонски обем на тргување во декември, се наведуваат како главни причини за кризата.

Се очекува закрепнување

Аналитичарката на „Deutsche Bank“, Марион Лабур, вели дека сè што се случува е последица на сè поголемата легитимност на биткоинот и другите криптовалути. Поради тоа, и основните причини за нивниот пад стануваат послични на оние кај традиционалните финансиски пазари.

„За разлика од претходните колапси, кои беа поттикнати првенствено од шпекулации на малопродажниот пазар, овогодишниот пад се случи во услови на значително институционално учество, развој на политики и глобални макроекономски трендови“, изјави Лабур.

Повеќето аналитичари сметаат дека овој пад претставува длабока, но здрава корекција во рамките на подолг пазарен циклус. Тие очекуваат закрепнување и раст во текот на следната година.

Крипто-криза

Ник Пакрин, инвестициски аналитичар и коосновач на „The Coin Bureau“, исто така смета дека правилата на големите криптосистеми постепено се приближуваат до правилата на класичните берзи.

„Да, моментално се наоѓаме во крипто-криза, но историјата покажува дека токму најлошите периоди носеле и најсилни закрепнувања. Ако инвестирате долгорочно, ова може да биде голема можност“, изјави Пакрин.

Тој додаде дека за оние што тргуваат краткорочно, моменталната состојба е исклучително ризична и дека е подобро да се почекаат појасни сигнали од пазарот.


Што се криптовалути?

Криптовалутите се дигитални пари кои постојат исклучиво на интернет. Тие не се издадени од ниту една држава или банка, туку се создаваат и пренесуваат преку децентрализирана мрежа на компјутери со помош на технологија наречена „blockchain“.

Најпозната криптовалута е биткоинот, а тие се користат за плаќање, штедење или инвестирање. Сепак, нивните цени се исклучително нестабилни бидејќи зависат исклучиво од понудата и побарувачката на пазарот.

Вака звучеше првичната дефиниција за криптовалутите, но денес е јасно дека тие постепено стануваат сè порегулирани.

Регулација

Во рамките на ЕУ, регулацијата на пазарот на криптоимот („MiCA“) стапи на сила уште во 2023 година, но во повеќе фази. „MiCA“ воспоставува единствени правила за пазарот на криптоимот во ЕУ и ги опфаќа сегментите што досега не беа регулирани со постојното законодавство за финансиски услуги.

Клучните одредби за оние што издаваат и тргуваат со криптоимот (вклучувајќи токени со референца на имот и токени за електронски пари) се однесуваат на транспарентноста, објавувањето информации, авторизацијата и надзорот на трансакциите.

Новиот правен рамковник, кој постепено го прифаќаат сите земји-членки на ЕУ, воведува регулирање на криптоимотот и обезбедува потрошувачите да бидат подобро информирани за поврзаните ризици.


Закрепнување

Кети Вуд, извршна директорка на „Ark Invest“, верува во брзо закрепнување.

„Падот е привремен, враќањето на ликвидноста и континуираниот технолошки напредок укажуваат на закрепнување. Криптовалутите ќе останат силни“, изјави таа.

Вуд смета дека една од главните причини за падот на вредноста на криптовалутите е тоа што пазарите на ризична актива сè уште силно реагираат на монетарната политика на големите централни банки. Повисоките каматни стапки, намалената ликвидност и зголемената инвестициска внимателност предизвикуваат одлив на капитал од поризичните сегменти на пазарот, вклучително и криптоимотот.

Продолжување на нестабилноста

Иако доминираат оптимистичките прогнози, постојат и повнимателни аналитичари кои предупредуваат на продолжена нестабилност поради глобалната несигурност во која живееме.

Сепак, повеќето се согласуваат дека на долг рок криптовалутите мора да влезат во нов циклус на раст.