Ретко размислуваме за здравјето на жолчното ќесе. Се грижиме за срцето, дигестија или имунитетот, а обично почнуваме да размислуваме за жолчката дури кога ќе се појават тешкотии. Сепак, со правилна исхрана, многу проблеми можат да се спречат.
Жолчното ќесе е мала „торбичка“ сместена под црниот дроб, чија улога е да складира жолчка сè додека не биде потребна за варење на мастите во тенкото црево. Најчестиот проблем се жолчните камења, а дури три четвртини се предизвикани од холестерол. Иако тој сочинува само мал дел од составот на жолчката, ако црниот дроб лачи премногу од него, доаѓа до презаситеност и таложење, па се формираат камења. Кога проблемите ќе станат сериозни, жолчното ќесе понекогаш се отстранува хируршки, но секогаш е подобро да се грижиме за него на време.
Основни правила на исхрана
За здравјето на жолчката, важно е да се следат неколку едноставни правила. Прејадувањето го зголемува ризикот, па затоа се препорачува да јадеме колку што навистина нѝ е потребно и да избегнуваме оброци земени под стрес, бидејќи хормоните на стрес негативно влијаат на варењето. Особено е важно во менито да има што посвежа храна, додека индустриски преработената храна треба да се сведе на минимум.
Мастите не се секогаш непријател, но клучот е во количината и изборот. Мали порции здрави масти, како што се маслиновото масло или маслото од ленено семе, во комбинација со почести и помали оброци, се многу подобар избор од големите оброци богати со животински масти. Исхраната богата со растителни влакна, од овошје, зеленчук, мешунки и интегрални житарки, е особено важна, бидејќи недостатокот на растителни влакна често се поврзува со проблеми со жолчката.
Храна што помага
За функционирањето на жолчката се препорачуваат овошје и зеленчук богати со растителни влакна и антиоксиданти, како и риба и немрсно живинско месо. Брокула, моркови, целер, портокали, банани, авокадо, лубеница или цреши се само неколку примери на намирници што го олеснуваат варењето и ја одржуваат рамнотежата на жолчката.
Што да се избегнува
Од друга страна, црвеното месо, пржената и преработената храна, индустриските слатки, колбасите, паштетите и другите месни производи дополнително ја оптоваруваат жолчката. Животинските масти, особено свинската маст, се меѓу најголемите фактори на ризик.
И конечно, еден од скриените непријатели на жолчното ќесе е пушењето – иако го поврзуваме првенствено со белите дробови и срцето, цигарите можат да придонесат за нарушувања во неговата работа. Затоа престанокот или барем намалувањето на пушењето е уште еден важен чекор во превенцијата.
