Многу работи се случуваат со Месечината. За почеток, таа постои – што само по себе е чудно. Меркур и Венера немаат ниту една месечина. Марс има две, но тие всушност се само заробени астероиди. Земјата е единствената карпеста планета во Сончевиот систем со значајна месечина.

И таа навистина е значајна – со маса од околу 1,2% од масата на Земјата. Тоа можеби не звучи многу во апсолутна смисла, но е огромно во рамките на Сончевиот систем. Ниту една друга месечина не е толку голема во однос на својата планета.

Необичностите не завршуваат тука. Вкупниот аголен момент на ротацијата на Земјата, ротацијата на Месечината и нејзината орбита е многу голем – многу поголем од кој било друг случај кај карпестите планети. Па, како го добивме тој огромен аголен момент?

Покрај тоа, Месечината е богата со калиум, ретки земни елементи и фосфор. Овие елементи обично не се наоѓаат заедно, но лунарните примероци покажуваат дека често се мешани. Ова укажува дека Месечината некогаш била стопена, што бара огромна количина енергија.

Најголемата мистерија е што Месечината има сличен состав на стабилни изотопи како Земјата, што сугерира дека двете тела потекнуваат од ист материјал.

Теоријата за огромен удар

Главното објаснување за овие мистерии е хипотезата за огромен удар: во раните денови на Сончевиот систем, протопланета со големина на Марс, наречена Теја, се судрила со младата Земја.

Судирот, со брзина од околу 32.000 км/ч – релативно бавно кога станува збор за вселенски удари – предизвикал вистинска катастрофа. Тешкото јадро на Теја навлегло длабоко во Земјата, зголемувајќи го нејзиното јадро. Надворешните слоеви на двете тела се измешале и ја зголемиле масата на Земјата, додека делови од нивната кора биле исфрлени во вселената.

Што точно се случило потоа е тешко да се следи и зависи од начинот на ударот и составот на Теја. Но, генерално, дел од материјалот одлетал засекогаш, друг дел повторно паднал на Земјата, а значителен дел останал во орбитата. За само неколку часа – или можеби во период од сто години – овој материјал се споил во цврст објект: Месечината.

Некои модели сугерираат дека можеби постоела и втора, помала месечина, широка само неколку стотици километри, која на крајот се споила со главната Месечина, што би објаснило зошто нејзината далечна страна има подебел слој кора.

Исто така, постои можност ударот да не бил толку „благ“, туку дека Земјата се вртела многу побрзо во моментот кога Теја ја удрила. Тоа би создало доволно енергија за да ја стопи целата површина на Земјата и да формира огромен прстен од испарен материјал во форма на крофна, познат како синестија.

Како и да е, ударот ослободил доволно енергија за да ја стопи Месечината, да ги измеша елементите и да создаде сличности во составот на Земјата и Месечината.

Слабости на хипотезата

Како и сите научни хипотези, ни оваа не е совршена. На пример, ако ударот ослободил доволно енергија за да ја стопи Месечината, тогаш требало да ја стопи и површината на Земјата. Но, нема докази за огромни океани од магма во минатото на нашата планета.

Дополнително, Месечината содржи нестабилни елементи како вода, заробена во нејзините карпи – што е чудно, бидејќи огромен судир со таква енергија требало да ги испари овие супстанции.

И покрај овие недостатоци, хипотезата за огромен удар останува најдоброто објаснување што го имаме за потеклото на Месечината. Без можност за патување во минатото, никогаш нема да можеме целосно да ја докажеме. Сепак, таа се совпаѓа со речиси сите докази што ги имаме, што ја прави најприфатливата теорија досега.