Тоа е почеток на денот, потресот што многумина од нас треба да го надминат и една од последните општествено прифатливи зависности. Дури кога мораме да останеме без кафе, сфаќаме колку е лошо да се потпираме на него.
Немирот и главоболката поради одвикнувањето од кофеин може да бидат толку силни што многумина од нас наместо тоа се свртуваат кон кафето без кофеин, мислејќи дека е сигурно подобро за нашето здравје. Но, тоа можеби не е вистина, велат експертите – не само затоа што кафето без кофеин всушност не е целосно без кофеин, пишува британски „Телеграф“.
Значи, ако можете да поднесете да преминете на кафе без кофеин, колку тоа ќе биде подобро за вас?
Што е кафе без кофеин и како се прави?
„Кафето без кофеин е кафе кое е третирано пред пржењето за да се отстрани кофеинот, со хемикалии како јаглерод диоксид или со натопување на зрната во вода“, вели д-р Карло Ла Векија, професор на „Универзитетот во Милано“ и експерт од „Институтот за научни информации за кафе“.
Овој метод на база на вода понекогаш се нарекува швајцарски метод и се смета дека поцелосно го зачувува вкусот на зрното.
„Имињата на другите хемикалии што се користат во процесот на декофеинизација – како што е метилен хлорид, хемикалија која е забранета за употреба во разредувачите на бои поради својата токсичност – може да звучат алармантно. Но, количината што останува во зрното по овој процес е занемарлива. Ниту една од нив не треба да остане во значителни количини“, вели д-р Ла Векија.
Меѓутоа, овој процес не ја отстранува целосно содржината на кофеин во зрното, оставајќи зад себе „околу 2 отсто, а во секој случај помалку од 3 отсто“ од нивното природно ниво на кофеин. Нормална шолја филтер кафе содржи околу 100 мг кофеин, иако точната количина што се користи ќе зависи од брендот, додека филтер кафето без кофеин има поблиску до 2 мг.
Здравствени придобивки од кафето без кофеин
Вообичаеното кафе со кофеин има голем број здравствени придобивки, а за среќа, повеќето од нив се целосно зачувани во процесот на декофеинизацијата. Една шолја сварено кафе без кофеин обезбедува 2,4 отсто од препорачаната дневна доза на магнезиум и 4,8 отсто калиум, како и 2,5 отсто ниацин од витаминот Б, кој ви е потребен секој ден.
Другите придобивки вклучуваат:
• намалено воспаление;
• подобрен микробиом на цревата;
• подобрено здравје на срцето;
• помал ризик од дијабетес;
• намалена анксиозност и подобар сон (ако сте пиеле кафе со кофеин во текот на денот);
• подобрено здравје на мозокот.
„Кафето има толку многу придобивки, главно затоа што се состои од повеќе од стотина различни растителни хемикалии за кои знаеме дека можат позитивно да влијаат на здравјето“, вели професор Сара Бери, главен научник во компанијата за исхрана „Зои“ и предавач по нутриционистички науки на „Кралскиот колеџ“ во Лондон.
Полифенолите во кафето – имено меланоидините и хлорогенската киселина – се заслужни за повеќето здравствени придобивки, вклучувајќи го и влијанието врз ризикот од дијабетес, намалувајќи го во некои случаи и до 10 отсто.
Хлорогената киселина е исто така поврзана со подобрувањето на кардиоваскуларното здравје, додека меланоидините имаат пребиотски ефект, помагајќи да се диверзифицираат нашите цревни бактерии.
Но, покрај сите индивидуални придобивки од горенаведеното, редовната навика за кафе е поврзана со „намалување на смртноста од сите причини“, вели професорот Бери, што значи дека може дури и да го продолжи животот.
Студијата на „Империал колеџ“ во Лондон од 2017 година покажа дека луѓето кои пијат три шолји кафе дневно живеат подолго од оние кои не пијат. Студијата ги разгледала навиките на половина милион луѓе во 10 европски земји, вклучително и Велика Британија.
Иако оние кои пијат кафе имале помала веројатност да страдаат од сите причини за смрт, тие имале особено добра заштита од смрт од кардиоваскуларни или дигестивни болести. Доживотното пиење кафе, исто така, може да го забави когнитивниот пад како што стареете, според едно истражување кое следело околу 200 Австралијци во текот на 10 години.
„Исто така, од голем број студии знаеме дека редовното консумирање кафе без кофеин е поврзано со намален ризик од кардиоваскуларни болести. Меѓутоа, мошне помалку се знае за здравствените ефекти на кафето без кофеин. Постојат многу повеќе истражувања за кафето со кофеин отколку за кафето без кофеин, бидејќи тоа е она што луѓето најмногу го пијат“, вели д-р Ла Векија.
Како кафето без кофеин се разликува од кафето со кофеин?
„Покрај кофеинот, хемискиот состав на кафето без кофеин е многу сличен на кафето со кофеин и сè уште е преполн со тие корисни полифеноли“, вели проф. Бери.
Главната разлика – и недостаток – на кафето без кофеин очигледно е во тоа што, за разлика од кафето со кофеин, тоа не доаѓа со привремено зголемување на будноста и фокусот – причината поради која многумина од нас не можат да го преживеат утрото без шолја на тој пијалак.
Бидејќи кафето без кофеин содржи само мала количина на кофеин, оваа придобивка се губи. Малата количина на кофеин оставена во една шолја кафе без кофеин за повеќето луѓе не може да се забележи, иако оние што се чувствителни на тоа може да почувствуваат некои ефекти.
Истражувањата за влијанието на редовното пиење кафе без кофеин врз здравјето на мозокот, во споредба со кафето со кофеин, исто така, се повеќе поделени. Меѓутоа, некои студии на животни сугерираат дека истите механизми кои го намалуваат ризикот од дијабетес може да го спречат когнитивното опаѓање со тоа што ќе му помогнат на мозокот (и на остатокот од телото) поефикасно да ја обработува гликозата.
Значи, без тој привремен ментален поттик, пиењето кафе без кофеин сепак треба да ви ги даде сите здравствени придобивки од пиењето кафе со кофеин.
Кофеинско наспроти безкофеинско: Како изгледа вашето утринско кафе?
Друг фактор што треба да се земе предвид кога станува збор за нашето здравје е како кофеинот влијае на нас поединечно.
„Секој човек реагира на кофеинот многу различно“, вели професорот Бери.
Ако сте некој кој е особено чувствителен на кофеин – што значи дека сте склони кон побрзо чукање на срцето, гадење или екстремна енергија по само шолја или две – тогаш префрлањето на кафе без кофеин може да направи да се чувствувате подобро од ден на ден.
Префрлувањето на безкофеинско кафе како што се приближува вечерта, исто така, може да помогне да го подобрите сонот ако редовно пиете кафе.
„Луѓето стануваат толерантни кон кафето со текот на времето, но кофеинот сепак може да ви го наруши сонот ако го пиете навечер“, вели професорот Бери.
„Како правило, им предлагам на сите да престанат да пијат кафе со кофеин во 17 часот или да се префрлат на безкофеинско или нешто друго без кофеин.
Постојат ли ризици или ограничувања за пиење кафе без кофеин?
Кафето без кофеин е безбедно за пиење, но моменталните симптоми кои доаѓаат со одвикнувањето од кофеин – како што се главоболки, гадење и недостиг на концентрација – може да бидат непријатни.
Кога станува збор за пиење кафе со кофеин, „до пет на ден е безбедно“, вели професорот Бери, но „ќе ги видите најголемите придобивки и најмалку несакани ефекти на две до три пиење кафиња дневно, а истото важи и за безкофеинско кафе. По пет, би бил малку препазлив“.
Заклучок: Дали кафето без кофеин е добро за вас?
„Би рекол да, кафето без кофеин е добро за вас, а и кафето со кофеин е добро за вас“, вели професорот Бери. „Имате личен избор да го пиете коешто сакате“.