Европската Унија треба да ја разгледа својата помош за Украина по победата на републиканецот Доналд Трамп на претседателските избори во САД, изјави унгарскиот премиер Виктор Орбан додавајќи дека Европа не може сама да го финансира Киев во борбата против Русија.
Орбан, премиерот на Унгарија, која претседава со ЕУ до крајот на годината, е домаќин на неформалниот самит на Унијата во Будимпешта. Едно од главните прашања на самитот ќе биде иднината на помошта за Украина по победата на Трамп.
Републиканецот го критикува нивото на американската помош за Киев, а за време на претседателската кампања вети дека ќе ја прекине војната уште пред официјално да ја преземе функцијата на 20 јануари, но не откри како.
Европските земји не успеваат да постигнат единство по прашањето за Украина, а ситуацијата дополнително се комплицира со внатрешнополитичките превирања кај двете најсилни членки – слабеењето на француската влада по предвремените избори и падот на германската владејачка коалиција.
„Американците ќе ја напуштат оваа војна, но првин нема да ја охрабрат“, рече Орбан, сојузник на новоизбраниот американски претседател, посочувајќи дека воениот пораз на Украина е очигледен.
„Европа не може сама да ја финансира оваа војна. Некои сè уште сакаат да испратат огромни суми пари за оваа изгубена војна, но расте бројот на оние што молчат или претпазливо предупредуваат дека првин треба да се приспособиме на новата ситуација“, додаде Орбан во интервју за унгарско радио, како што пренесува „Ројтерс“.
ЕУ и нејзините членки се, заедно со САД, најголемиот донатор на Украина, а повеќето европски лидери изразуваат силна поддршка за Киев и континуиранa помош.
Германскиот канцелар Олаф Шолц го повтори тој став во петокот во унгарската престолнина, но нагласи и дека Европа треба да ја зајакне одбраната.
„Русија ја нападна Украина и ја продолжува таа војна исто брутално“, рече германскиот лидер.
„Едно прашање е сосема јасно: заедно како Европска Унија, како Европејци, мораме да направиме сè што е потребно за нашата безбедност. Тоа ќе биде особено успешно ако секој придонесе.
Орбан повика на итно примирје во Украина по што ќе следуваат мировни преговори меѓу Киев и Москва. Украинскиот претседател Володимир Зеленски исто така во Будимпешта ги отфрли тие тврдења.
„Тоа е многу страшен предизвик за нашите граѓани: прво примирје, а потоа ќе видиме. Кои сте вие? Дали вашите деца умираат? праша тој на прес-конференција во четвртокот само неколку минути по повикот на Орбан за примирје.
„На пример, лидер што е против Украина во НАТО повикува на примирје. Замислете… Ова е глупост и раздор“, додаде Зеленски.
На состанокот на европските лидери само Орбан и словачкиот премиер Роберт Фицо повикаа на промена на стратегијата кон Украина, а другите сметаат дека тоа функционира, изјави извор за „Ројтерс“.
Но, тие исто така се свесни дека се соочени со можност за намалување на американската помош за Украина и дека треба да почнат да разговараат за одговорот на тој факт.
Фицо, кој ја прекина помошта на неговата земја за Украина по доаѓањето на власт пред една година, рече дека Словачка ќе се спротивстави на идејата ЕУ да преземе финансиска одговорност за Украина доколку САД под Трамп ја прекинат помошта.
Во објава на својот фејсбук-профил Фицо рече дека ако ЕУ може да најде средства за Украина, тогаш тоа може да го стори и за борбата против илегалната миграција, која ја смета за егзистенцијална закана.
Орбан, пак, смета дека најголемиот проблем на Европа е тоа што ги игнорира оние со кои треба да се консултира, пренесува унгарската агенција МТИ.
„Ако не одите во Москва, Киев и Пекинг, ако го критикувате и презирате Доналд Трамп наместо да го третирате како следен американски претседател, како ја планирате иднината?“, праша Орбан во едно радиоинтервју.
Осврнувајќи се на посетите на Киев и Москва и разговорите со лидерите на Турција и Кина, како и со актуелниот американски претседател Џо Бајден и тогашниот кандидат Трамп, Орбан рече дека доставил извештај до своите европски колеги.
„Сега ситуацијата е точно како што предвидовме. Ниту еден лидер не може да каже дека бил изненаден или дека очекувал поинаку бидејќи резултатот од унгарската мировна мисија беше дека сето тоа може да се предвиди“, рече тој.
Ова не беше затоа што Унгарците „ја гледаат иднината или се вешти во предвидување на броевите на лотаријата“, туку затоа што „преку комуникацијата се разбира што ќе се случи следно“, продолжи Орбан.
За Трамп, чија победа е толку убедлива што се гледа од Марс, Орбан вели дека ќе се залага за мир наместо војна, антиимигрантска политика наместо миграција и заштита на семејствата наместо пол.
