Каде се наоѓа Кашмир и зошто е толку важен?

Макфакс

07/05/2025

09:26

6.529

Големина на фонт

а а а

Кашмир, хималајскиот регион на север од Индискиот Потконтинент, е едно од најнестабилните жаришта во светот повеќе од седумдесет години. Откако доби независност од Британската империја во 1947 година, Индија и Пакистан водеа неколку војни и конфликти, речиси сите околу правата врз Кашмир.

По поделбата на Британска Индија на претежно хиндуистичка Индија и муслимански Пакистан, Кашмир стана точка на спор. Иако имаше претежно муслиманско население, во тоа време беше управуван од хиндуистички принц. Во октомври 1947 година, избувна првата војна меѓу двете новоосновани држави. Конфликтот, во кој загинаа илјадници луѓе, заврши во 1948 година без конечно решение.

Една година подоцна, во 1949 година, со посредство на Обединетите нации беше воспоставена линија на прекин на огнот, со која Кашмир беше поделен на два дела – едниот под индиска контрола, а другиот под пакистанска контрола. ООН потоа вети референдум меѓу луѓето од Кашмир за да одлучат дали сакаат да се приклучат кон Индија или Пакистан. Сепак, овој референдум никогаш не се одржа.


Денес, Кашмир е поделен на три дела, контролирани од различни сили. Индија ги администрира јужните и централните делови од регионот, познати како Џаму и Кашмир, и планинскиот регион Ладак на исток, кој го вклучува стратешки важниот глечер Сијачен. Пакистан го држи југозападниот дел, наречен Азад Кашмир, и северниот дел, познат како Гилгит-Балтистан. Кина, од друга страна, ја контролира големата надморска височина ппустина Аксаи Чин на североисток, која Индија исто така ја смета за дел од Ладак.

Границата помеѓу индискиот и пакистанскиот дел од Кашмир е позната како Линија на контрола (ЛоК). Иако не е меѓународно призната како официјална граница, ЛоК денес претставува де факто линија на поделба помеѓу териториите што ги администрираат двете земји. Линијата беше потврдена по војната во 1971 година и се базира на Карачискиот договор од 1949 година, со кој се воспостави прекин на огнот под надзор на Обединетите нации.


Кашмир, како што потврди ескалацијата утрово, е едно од најопасните геополитички жаришта во светот. Конфликтот одзеде десетици илјади животи во текот на изминатите три децении, а конечното решение сè уште не е на повидок.