Зеленски тогаш тврдеше дека Украина располага со информации за повеќе од 150 кинески државјани кои учествуваат во војната на страната на Русија.

Пекинг реагира внимателно на обвинувањата

Кинеското Министерство за надворешни работи реагираше внимателно, наведувајќи дека е во тек „проверка на информациите“ и дека не го поддржува учеството на нејзините граѓани „во воени операции на која било страна“. Иако Кина сè уште нема испратено вооружени сили, ниту официјално ја поддржала руската воена операција, сепак обезбеди значајна поддршка во други форми: од продажба на компоненти кои можат да се користат за воени цели, преку увоз на руска нафта и гас, до ширење на пропаганда со која се обвинуваат Украина и НАТО за конфликтот.

Во моментов нема докази дека кинеската држава е директно вклучена во испраќање борци во Украина. Сепак, присуството на Кинези на фронтот, од двете страни, не е нова појава. Од почетокот на војната, поединци од Кина објавуваат снимки од бојното поле на социјалните мрежи, најчесто на кинеската платформа Douyin (слична на TikTok).

Парите и идеологијата како главни мотиви

Мотивацијата на кинеските граѓани кои се борат на страната на Русија најчесто се сведува на финансиска добивка, во комбинација со личен авантуризам и националистички пориви. 23-годишен маж од провинцијата Гансу изјави за медиумот Initium дека отпатувал од Кина во Москва во 2023 година, откако видел видео во кое се нудат високи плати за странски борци. Како пожарникар во Кина заработувал околу 400 долари месечно, додека ангажманот му ветувал неколкукратно повисока плата.

Некои борци наведуваат и идеолошки или ксенофобични причини. Така, Жао Руи, 38-годишен од Чонгкинг, изјавил дека сака да ги „убие Јапонците кои ѝ помагаат на Украина“. Тој загинал во 2023 година во напад со украински дрон.

Суровата реалност на бојното поле

Еден од најпознатите кинески борци на руската страна е „Црвениот Макарон“, така претставен на платформата Douyin. Инспириран од воени филмови, тој наводно ја одбрал руската страна бидејќи полесно се добива руска виза.

Во интервју со прогонетиот новинар Чаи Јинг, тој ги опиша ужасните услови: слаба опрема, борци третирани како „топовско месо“, и казнување за изразени поплаки. Откако изразил желба да го напушти бојното поле, бил затворен во јама заедно со руски дезертери. Во видеата кои ги објави, тој ги повика своите сонародници да останат дома: „Најдете си работа во Кина – ќе заработите исто.“

Кинески борци и на украинската страна

Кинеските борци не се присутни само на страната на Русија. Пенг Ченлианг, активист од провинцијата Јунан, бил уапсен во Кина во 2023 година поради објави против Русија и во поддршка на Украина. По седум месеци затвор, се приклучил на украинскиот баталјон во 2024 година. Починал истата година.

Пред својата смрт, објави видео во кое држи тајванско знаме и изјави дека сака да биде запаметен покрај Ценг Шенг-куанг – тајванскиот волонтер кој загина борејќи се за Украина во 2022 година.

Дипломатски предизвик за Пекинг

Судбината на овие лица предизвикува поделени реакции на кинескиот интернет. Некои ги сметаат за херои, други за платеници без идеали. Кинеската влада досега се воздржуваше од коментари, но новите видеа и зголемениот меѓународен притисок може да ја натераат да заземе појасен став.

Тврдењето на Зеленски дека Кина сега ја поддржува Русија воено, заедно со неговиот апел до Вашингтон да обрне внимание, се дел од пошироката дипломатска и информативна војна што ја следи конфликтот во Украина. Сепак, без конкретни докази за врски на овие борци со кинеските власти, останува неизвесно дали Пекинг ќе го признае постоењето на проблемот.