Лагард предупредува: „Светските трговски конфликти ѝ се закануваат на Европа – инфлација и рецесија, ќе биде сè полошо и полошо!“

Точка

23/03/2025

17:31

2.790

Големина на фонт

а а а

Трговските конфликти би можеле да ја зголемат инфлацијата во еврозоната за дури 0,5 процентни поени и сериозно да го забават економскиот раст, предупредува претседателката на Европската централна банка (ЕЦБ), Кристин Лагард. Слабеењето на еврото и ескалацијата на трговските тензии дополнително би го комплицирале водењето на монетарната политика.

Говорејќи на сослушувањето во Европскиот парламент, Лагард истакна дека трговската несигурност претставува сериозна закана за економскиот раст и инфлацијата во еврозоната. Таа особено ја истакна промената на трговските политики на САД што може да го поткопа закрепнувањето и да предизвика пораст на цените.

„Трговските тензии му штетат на глобалниот раст и просперитет“, рече Лагард, предупредувајќи дека одмаздничките тарифи и прекините на синџирите на снабдување може да ги зголемат трошоците за европските компании и потрошувачи.

Според неа, новиот бран царини би можел да ја зголеми инфлацијата за 0,5 процентни поени, што дополнително ќе ги усложни напорите на ЕЦБ за стабилизирање на цените, додека економскиот раст би претрпел сериозен удар.


Како американските царини и се закануваат на Европа?

Лагард истакна дека новата администрација на Доналд Трамп во Вашингтон води непредвидлива трговска политика, создавајќи „исклучително високо“ ниво на глобална трговска несигурност.

„Светот не чека нас“, предупреди Лагард, додавајќи дека ескалацијата на трговските конфликти може да ги наруши синџирите на снабдување, да ги зголеми трошоците и да го забави глобалниот раст.

Еден од најголемите ризици е можноста за повисоки американски царини за европскиот извоз. Анализата на ЕЦБ покажува дека царините од 25 отсто за европските стоки би го намалиле растот на БДП на еврозоната за околу 0,3 процентни поени во првата година.

Доколку ЕУ возврати со сопствени царини, тој пад би можел да достигне 0,5 процентни поени.

„Најголемиот удар врз економскиот раст ќе се почувствува во првата година од царините, и иако ефектите ќе се намалат со текот на времето, тие ќе имаат долгорочни последици за целокупниот економски аутпут“, рече Лагард.

Дали закрепнувањето на еврозоната е во опасност?


Економијата на еврозоната порасна за 0,9 отсто во 2024 година, речиси двојно повеќе од 0,4 отсто во 2023 година.

Сепак, Лагард предупреди дека растот е забавен во последните месеци од минатата година, додека првиот квартал од 2025 година покажува слични трендови.

„Преработувачката индустрија продолжува да опаѓа, иако показателите укажуваат на мало подобрување“, рече таа, додавајќи дека „големата несигурност во домашната и глобалната политика ги кочи инвестициите, додека проблемите со конкурентноста го намалуваат извозот“.

И покрај предизвиците, ЕЦБ предвидува постепен раст на БДП: 0,9% во 2025 година, 1,2% во 2026 година и 1,3% во 2027 година. Сепак, Лагард истакна дека овие прогнози се предмет на „значителна несигурност“, особено поради непредвидливата трговска политика.

Дали ЕЦБ планира дополнително намалување на каматните стапки?

ЕЦБ ги намали клучните каматни стапки за 25 базични поени претходно овој месец, намалувајќи ја стапката на депозити на 2,50% од врвот од 4,00% во 2024 година.


„Нашата монетарна политика сега е значително помалку рестриктивна“, рече Лагард, истакнувајќи дека „новите задолжувања стануваат поевтини за бизнисите и домаќинствата, додека кредитниот раст повторно се забрзува“.

Сепак, ЕЦБ не планира ненадејно намалување на каматните стапки.

„Во услови на растечка несигурност, нашиот пристап ќе остане базиран на податоци и ќе се зема на основа од состанок до состанок“, рече Лагард.

Може ли Европа да одговори на трговските шокови?

„Одговорот на промените во трговската политика на САД не треба да биде помал, туку поголема трговска интеграција – и со глобалните партнери и во самата ЕУ“, рече Лагард.


Таа нагласи дека единствениот пазар останува клучна алатка за зајакнување на отпорноста на европската економија, оценувајќи дека досега на долг рок додаде меѓу 12% и 22% од БДП на ЕУ.

„Обеменот на трговијата меѓу членките на ЕУ е двојно зголемен од нејзиното создавање“, рече Лагард, додавајќи дека „подлабок единствен пазар е клучен за намалување на трговските бариери во Европа и создавање услови за развој на бизнисите“.