Исландскиот глечер Окјокул е првиот што е прогласен за мртов поради климатските промени

Точка

20/03/2025

22:21

1.945

Големина на фонт

а а а

Сателитските снимки направени со разлика од повеќе од три децении – 14 септември 1986 година и 1 август 2019 година – го покажуваат исчезнувањето на исландскиот глечер Окјокул, првиот што официјално беше прогласен за мртов поради климатските промени предизвикани од човекот

Сликите на глечерот на вулканот Окјокул се направени од сателитите Ландсат 5 и Ландсат 8.

Во 1901 година, мразот на глечерот Окјокул зафатил површина од околу 39 квадратни километри. Меѓутоа, кога е направена првата фотографија, имало помалку од 2,6 квадратни километри мраз. Во моментот на втората слика, 33 години подоцна, мразот покривал помалку од еден квадратен километар.

Глечерот беше прогласен за мртов во 2014 година, кога исландските глациолози открија дека мразот станал толку тенок што гравитацијата веќе полека не го влече надолу по планината, што значи дека престанал да се движи за прв пат по десетици илјади години.

Загинувањето на глечерот беше прикажано и дискутирано во краток филм од 2018 година, насловен „Не е во ред“, направен од истражувачи од Универзитетот Рајс во Хјустон, Тексас.

Околу 100 луѓе, вклучително и истражувачи и политичари, присуствуваа на погребот на глечерот Окјокул во близина на врвот на вулканот во август 2019 година. За време на таа церемонија таму беше поставена спомен плоча со натпис „Писмо до иднината“.

Во писмото се вели: Окјокул е првиот исландски глечер кој го изгубил статусот на глечер. Се очекува дека во текот на следните 200 години сите наши глечери ќе го следат истиот пат. Оваа функција покажува дека знаеме што се случува и што треба да се направи. Само вие знаете дали го направивме тоа.

На плочата беше наведена и концентрацијата на јаглерод диоксид во атмосферата, која во тоа време изнесуваше 415 делови на милион (ppm). Во март 2025 година, таа концентрација надминува 428 ppm.

Во 2023 година, Исланд ги создаде и првите гробишта на сантата мраз во светот, каде што беа изградени ледени надгробни плочи за 15 големи глечери на глобалната листа на жртви, кои се или мртви или критично загрозени. Списокот го вклучува и глечерот Андерсон во државата Вашингтон, кој во 2015 година стана првиот глечер во САД кој беше прогласен за мртов.

Поради неконзистентно следење и спорови околу вистинската големина на глечерите, не е јасно колку точно глечери се изгубени поради климатските промени. Сепак, некои истражувачи проценуваат дека до 10.000 глечери со различна големина можеби веќе се изгубени поради климатските промени.