Десетици руски бродови во Балтичкото и Северното Море официјално се во „истражувачки“ мисии, но имаат и воени посади и собираат податоци за инфраструктурата и подморниците на НАТО.

Дојче веле наведува дека тоа го открива новинарска истрага

Случајно, во октомври 2023 година, германската полиција ја најде вистинската трага: сенката на брод се појави на радарот на патролен брод среде поле со ветерни електрани во Балтичкото Море, пред германскиот остров Ригена.

Предавателите со кои бродот ја известува својата позиција на други биле исклучени.

И тоа очигледно не беше случајно, тоа е воспоставена практика. Бродот случајно откриен од германската полиција, истражувачки брод Горидлежан, припаѓа на тајната програма за истражување на длабочините на морето (GUGI) на руската војска.

Екипажот на бродот го сочинуваат не само научници и морнари, туку и вооружени војници. Секако, постојат и чувствителни уреди за испитување на морското дно. Германската полиција и нареди на екипажот на „Горидлеџан“ веднаш да ги напушти германските територијални води, што го направи рускиот брод.

Повреда на територијалните води

Мистериозната траекторија на рускиот истражувачки брод не е изолиран случај. Наводните истражувачки бродови постојано се појавуваат од никаде во Северното и Балтичкото море. Според официјалните тврдења, тие вршат „хидрографски истражувања“.

Но, овие бродови се користат и за шпионирање на чувствителна инфраструктура, како што се подземни кабли за телекомуникациски или пренос на енергија, како и воени и економски објекти, како што се морските фарми со ветерници.

Според меѓународниот истражувачки проект „Руски шпионски бродови“, во кој учествуваа германските медиуми, јавниот сервис АРД и весникот Цајтунг, територијалните води се постојано загрозени.

Овој заклучок е донесен по анализата на 400 траектории на 72 руски „истражувачки бродови“ во времето по рускиот напад врз Украина во февруари 2022 година.

Сомнителна навигација во близина на чувствителни објекти

Според овие податоци, руските бродови пловеле најмалку 60 пати со системот за автоматска идентификација (AIS), уред кој е стандарден во меѓународната навигација, исклучен многу бавно, често по цик-цак патека, запирајќи често и подолго на истото место. И по правило секогаш во близина на некои чувствителни инфраструктурни објекти.

Областа што често ја користат подморниците на НАТО, гасоводот што ги поврзува Естонија и Финска и кабелот за пренос на податоци што се протега од данскиот остров Борнхолм до Полска се наведени како потенцијални објекти за шпионирање на Балтикот.

Во Северното Море, руските „истражувачки“ бродови често се закотвуваат во близина на гасоводот „Европајп“ кој транспортира гас од Норвешка до европскиот пазар кон холандското пристаниште Дорнум.

Непријателски објекти

Истражувачкиот тим дојде до изјави на поранешен морнар на бродот „Сибирјаков“. „Се што е на морското дно, без разлика дали е интернет или кабел за струја, се третира како непријателски објект и точно се мери и евидентира“, рече тој.

„Уништувањето на тие објекти во случај на војна дава голема предност. Директната задача на тие бродови е затоа прецизно да го измерат морското дно и тие податоци да ги стават на располагање на армијата“, додаде морнарот.

Наводните истражувачки бродови се опремени и со воена технологија, како сонар и радар, а некои, како „Гориглеџан“, имаат и уреди за лансирање помали подморници и подводни дронови.

Многу специфична опасност

Директорот на германската Федерална разузнавачка служба (БНД) Бруно Кал е загрижен поради зголемените руски шпионски активности во Северното и Балтичкото Море.

„Се работи за брзината со која Русија ги интензивира своите шпионски активности и ја подигнува својата воена подготвеност кон Западот“, вели Кал.

Во последните децении, Русија инвестираше многу во секторот на подводна борбена готовност. Ова ја вклучува не само подморничката флота, туку и друго оружје, како што се мали подморници, подводни дронови и специјални нуркачи.

Балтичките членки на НАТО оценуваат дека сегашната опасност од Русија е толку голема што ги враќаат поранешните генерали од пензија. Еден од нив е Ханс-Вернер Вирман. „Целта на тие активности е да се направи голема штета и да исчезнат незабележано“, рече тој.

Целта е навремено откривање на потенцијално опасните пловни објекти и нивно подобро следење. Во моментов е многу тешко да се открие кој е одговорен за пресечен кабел или оштетен гасовод. Членките на НАТО планираат повторно да ја зголемат употребата на уреди за прислушување под вода. И приватните актери, како што се енергетските компании, сè повеќе би можеле да даваат податоци за движењето на бродовите.

„Очекувам добро време“

Колку е комплицирано да се следат руските шпионски бродови, покажува примерот на „Гориглеџан“ од почетокот на приказната. По напуштањето на германските територијални води и заштитеното подрачје на паркот со ветерници на барање на германската полиција, „истражувачкиот“ брод се упати кон областа во близина на Данска, каде што вежбаат подморниците на НАТО.

Таму со часови пловел по цик-цак патека со неверојатно бавно темпо. На прашањето на данската крајбрежна стража за причината за ваквото пловење, капетанот одговорил дека „чека подобро време“.

Сепак, се претпоставува дека бродот собирал акустични податоци од подморниците кои вежбале таму. Не е познато дали во тој момент имало подморници во тие води, кои припаѓаат на ексклузивната економска зона на Данска.

За погодените земји е многу тешко легално да се борат против таквото однесување на Русите. Единствено што е можно е да се зголеми присуството и да се придружуваат руските бродови за да им се покаже дека нивните активности не поминале незабележано.

Од почетокот на 2023 година, германските полициски бродови придружувале руски бродови во 102 случаи, а патролни бродови на германската морнарица го сториле тоа пет пати.