Џеф Безос не произведува капитал, тврди тој. Безос наплаќа кирија. Тоа не е капитализам, тоа е феудализам.
Во својата нова книга, „Технофеудализам“, грчкиот економист вели дека сме сведоци на епохални промени. Тој тврди дека веќе не нè обликува глобалниот финансиски состав, туку „феуди“ технолошки компании, пишува „Guardian“.
Сега сме во феуди ропство на нашите нови глобални господари. Лорд Закерберг од Фејсландија и Сир Маск од населбата „X“.
Во 2015-та година, во пикот на грчката должничка криза, Варуфакис е катапултиран од академскиот мрак во министер за финансии. Тој гласно повторуваше дека казнените одредби кои банките сакаат да и ги наметнат на Грција ќе доведат до катастрофално штедење. Повеќето Грци гласаа да го поддржат, а неговата стратегија, накратко, беше едноставно одбивање да прифатат условите на ММФ и ЕУ, што доведе до тензичен судир. Се до моментот кога премиерот Алексис Ципрас, човекот кој го постави, да ги прифати тие услови. Според Грците, тоа беше или единствениот начин да се спречи банкротот на земјата, или се изврши подло предавство.
Џеф Безос не произведува капитал, тврди Варуфакис. Тој наплаќа кирија. Тоа не е капитализам, тоа е феудализам.
Во 2023-та година нема ништо посебно ново во омразата кон технологијата – омразата кон Илон Маск е единствен рационален одговор на ситуацијата во која се наоѓаме, тврди тој.
Според зборовите на Варуфакис, ова не е само нова технологија. Ова е свет кој се бори со сосема нов економски систем, а со тоа и со политичка моќ.
„Замислете ја следната сцена од научно-фантастична книга“, пишува тој. „Замислете град полн со луѓе кои ја вршат својата работа, тргуваат со уреди, облека, книги, песни, игри и филмови. Најпрво се изгледа нормално. Сè додека не почнете да забележувате нешто чудно. Излегува дека сите продавници, секоја зграда, му припаѓа на мажот кој се вика Џеф Безос. Секој оди низ различни улици и гледа различни продавници, бидејќи во се посредува неговиот алгоритам. Алгоритам кој танцува на мелодијата на Џеф“.
Можеби изгледа како пазар, но Варуфакис тврди дека тоа е сè освен пазар. Безос не произведува капитал, тврди тој. Тој ја собира киријата. Тоа што не е капитализам, тоа е феудализам. А ние? Ние сме кметови. Кметови во магла. Толку многу ни недостасува класна свест што дури и не сфаќаме дека дури кога твитуваме им создаваме вредност на тие компании.
„Технофеудализам“ има облик на писмо пратено до неодамна починатиот татко на Варуфакис, Јоргос. Грчко-египетскиот комунист емигрирал во Грција во 40-тите, насред граѓанската војна во земјата, и осуден е на пет години политички затвор бидејќи одбил да го осуди својот комунизам. Книгата делумно е и продолжение на неговата претходна книга „Talking to My Daughter About the Economy“, упатена до неговата тогаш 11-годишна ќерка Џени, во која се обидел да одговори на прашањето зошто постои таква нееднаквост.
Мариана Мазукато, уште една харизматична и влијателна економистка, која за разлика од Варуфакис е прифатена од владите и финансиските институции, сугерира дека некои од идеите на Варуфакис не се нови. Таа во 2018-та година пишувала за сличен концепт, „алгоритамски кирии“ – идеја дека технолошките компании привлекуваат внимание и препродаваат наместо да создаваат долгорочна вредност.
Варуфакис смета дека традиционалните разлики меѓу левицата и десницата веќе немаат смисла. Десницата, вели Варуфакис, „размислува за капитализмот како природен систем, додека левичарите се сметаат себеси за луѓе создадени од универзумот за да го донесат социјализмот во капитализмот. Ви велам: Знаете што, го пропуштивте ова. Некој го уби капитализмот. Сега имаме нешто полошо“.
Раниот интернет, вели, го отстапи местото на приватизираниот дигитален пејзаж во кој вратарите наплаќаат кирија. Луѓето кои ги сметаме за капиталисти сега се само вазална класа. Ако сега произведувате работи, вие сте готови, готови. Готови сте. Веќе не можете да станете сопственик на светот, заклучува Варуфакис.
