Да се биде мајстор на занает во денешна Македонија е многу повеќе од професија – тоа е постојана борба за опстанок во време кога рачната работа се почитува на збор, но сè поретко на дело.
Старите работилници, оние со распукани маси, потпикнати алати и мирис на дрво или машинско масло, одамна не се места каде што влегуваат млади луѓе желни да учат.
Денес таму најчесто стојат мајстори со 20, 30 години искуство, кои сè почесто работат сами.
„Побарувачката за квалитетна рачна изработка постои, но трпението на клиентите исчезна“, велат познавачи на пазарот, укажувајќи дека темпото на модерниот потрошувач веќе не одговара на еден занает што по дефиниција бара време.
Цените на материјалите последниве години растат со неочекувана брзина. Железо, дрво, кожа, керамика, сè што е основа на занаетите поскапува, а клиентите ретко се подготвени да ја покријат таа разлика.
Познавачите на локалната економија коментираат дека токму ова води кон најголемиот парадокс:
„Луѓето сакаат мајсторска работа, но ја споредуваат со цена на фабрички производ од маркет. Тоа е како да споредуваш слика насликана на рака со принт од интернет“.
Овој менталитет прави да се создаде дополнителен притисок врз занаетчиите кои, за да опстанат, мора да најдат баланс меѓу реалната вредност на трудот и пазарните очекувања што често немаат врска со реалноста.
Конкуренцијата, пак, е ново поглавје. Наместо да се натпреваруваат со други мајстори од нивната бранша, денес занаетчиите мора да се носат со луѓе што научиле работа од неколку видеа на интернет.
„Ова создава илузија дека секој може да биде мајстор, а тоа сериозно го нарушува квалитетот на услугите“, предупредуваат експерти што го следат пазарот на труд.
Од една страна, професионалците ги губат муштериите поради ниските цени на „аматерската“ конкуренција.
Целосниот текст прочитајте го ТУКА.
