Телото ги разградува и користи протеините на многу начини, па нивниот недостаток може да има сериозни последици.

Симптоми на недостаток на протеини во организмот

1. Оток

Еден од најчестите знаци на недоволен внес на протеини е појавата на оток, особено во стомакот, нозете, стапалата и рацете.

Причината е тоа што протеините во крвта – особено албуминот – помагаат да се спречи натрупување на течност во ткивата. Сепак, отокот може да укажува и на други здравствени проблеми, па доколку се појави, неопходно е да се консултира лекар.

2. Промени во расположението

Мозокот користи хемиски супстанции наречени невротрансмитери за пренос на сигнали помеѓу нервните клетки. Многу од нив се составени од аминокиселини, градежни блокови на протеините.

Недостатокот на протеини може да доведе до намалено производство на допамин и серотонин, што често предизвикува депресија, раздразливост или анксиозност.

3. Проблеми со косата, ноктите и кожата

Косата, ноктите и кожата содржат еластин, колаген и кератин – сите протеини. Ако телото не може да ги создава во доволни количини, косата станува кршлива и ретка, кожата сува и лушпеста, а ноктите добиваат длабоки бразди. Иако причината може да биде и друга, исхраната е чест фактор.

4. Слабост и замор

Истражувањата покажуваат дека само една недела со низок внес на протеини може да влијае на мускулите кои го држат телото исправено, особено кај лица над 55 години.

Долгорочниот недостаток води до губење мускулна маса, што ја намалува силата, рамнотежата и го забавува метаболизмот. Може да доведе и до анемија, кога клетките не добиваат доволно кислород – резултатот е хроничен замор.

5. Постојан глад

Протеините се еден од трите главни извори на енергија (покрај јаглехидратите и мастите). Ако постојано чувствувате глад и покрај редовни оброци, можно е дека не внесувате доволно протеини.

Истражувањата покажуваат дека храна богата со протеини го зголемува чувството на ситост во текот на денот.

6. Бавно заздравување на рани

Лицата со недостаток на протеини често забележуваат дека исеченици и повреди побавно заздравуваат. Причината е намаленото производство на колаген, кој е клучен за кожата и сврзните ткива. Протеините се потребни и за згрутчување на крвта.

7. Чести инфекции

Аминокиселините во крвта помагаат на имунолошкиот систем да создаде антитела и да ги активира белите крвни зрнца во борбата против вируси и бактерии. Протеините, исто така, се неопходни за варење и апсорпција на хранливи материи кои го штитат организмот.

Постои и доказ дека протеините влијаат на рамнотежата на „добрите бактерии“ во цревата, кои се првата линија на одбрана од болести.

Кој најчесто има недостаток на протеини?

Во развиените земји, поголемиот дел од луѓето внесуваат доволно протеини. Недостаток најчесто се јавува кај лица со општо лоша исхрана, постари лица и пациенти со рак кои тешко внесуваат храна.

Најтежок облик на потхранетост предизвикан од недостаток на протеини е квашиоркор, кој најчесто се појавува кај деца во земји во развој, особено по природни катастрофи.

А што е со спортистите?

Доколку редовно вежбате и имате избалансирана исхрана, најверојатно внесувате доволно протеини. Сепак, интензивно активните спортисти имаат поголеми потреби – приближно двојно повеќе од просечната личност.

Но, нутриционистите предупредуваат – вишок протеини исто така може да доведе до здравствени проблеми, па рамнотежата е клучна.