Во Македонија последниве години станува сè поочигледна дилемата кај младите – да плаќаат кирија од 400 евра или да се впуштат во кредит со месечна рата од 350 евра?
На хартија изгледа едноставно: помала месечна обврска, сопствено место и чувство на стабилност. Но, животот никогаш не е толку стерилно пресметан, нели?
„Јас живеам во изнајмен стан во Аеродром и плаќам 380 евра кирија. Кога ќе додадам сметки и трошоци, тоа ми е половина од платата. Кредит звучи подобро, ама се плашам од долг рок – што ако ја изгубам работата?“, раскажува Мартина, 28-годишна програмерка која веќе три години бара излез од „стекнатата зависност“ од киријата.
Банките во моментов нудат хипотекарни кредити со рати околу 350 евра за станови од 50-60 квадрати, зависно од каматата и условите. На прв поглед – поповолно од кирија.
Но, треба да имаш учество, сигурна работа, а најчесто и двајца со-потписници.
„Младите се притиснати помеѓу растечките цени на недвижностите и ниските плати. За дел од нив е незамисливо да врзат кредит 25 години однапред“, објаснува економистот Ведран Кузмановски.
Иронијата е што, иако ратата за кредит е пониска од киријата, многумина не можат да го земат кредитот – заради условите што ги бараат банките. Така, продолжуваат да плаќаат кирија како во бездна, без да градат сопствен капитал.
„Тоа е психолошки најтешко. Секој месец пари во туѓ џеб“, додава Никола, кој со сопругата живее во Тафталиџе.
Сепак, не е сè толку црно-бело. Изнајмувањето дава флексибилност – можеш да се преселиш ако работата те однесе во друг град или странство.
Кредитот, пак, е сидро – и за добро и за лошо.
„Да, убаво е да имаш свое, ама што ако утре треба да заминам во Германија?“, вели студентка од Скопје која размислува да се исели штом дипломира.
Останатиот дел од текстот прочитајте го ТУКА.
