Повторно замрзнување на Арктикот: Спас за климата или опасна технолошка илузија?

Точка

10/09/2025

16:24

583

Големина на фонт

а а а

Плановите за спасување на поларниот мраз и „поправање“ на климата со помош на технологија претставуваат „погрешна“ дистракција од итната потреба за намалување на емисиите на стакленички гасови, се наведува во новата научна проценка која повторно ја поттикна дебатата за таканаречениот геоинженеринг, пишува „Sky News“.

Арктикот се загрева најмалку три пати побрзо од остатокот на планетата, што доведува до зголемување на нивото на морето и го зголемува ризикот од екстремни временски услови во Европа. Додека некои научници тврдат дека секој обид за спречување на климатскиот колапс е добредојден, други предупредуваат за опасностите од технолошките решенија.

„Привлечен предлог, но воопшто не држи вода“

Професор Мартин Сигерт, глациолог од Универзитетот во Ексетер, за „Sky News“ изјави дека користењето технологија за решавање на проблемот претставува „лажно ветување“. Со прегледот на предлозите, како што се рефлектирање на сончевата светлина или поставување бариери против топла морска вода, заклучено е дека таквите методи се прескапи, тешко спроведливи на големи размери и можат да донесат повеќе штета отколку корист.


„Тоа е привлечен предлог, но воопшто не држи вода“, рекол Сигерт: „Всушност е прилично опасно, бидејќи некои луѓе би можеле да се потпрат на тоа како начин да ја излечат планетата, но ние едноставно не сметаме дека е одржливо.“

Извештајот е објавен во списанието „Frontiers in Science“ и ги анализира техниките како распрскување честички во атмосферата, поставување бариери на морското дно или додавање хранливи материи во океаните. Заклучокот е дека сите методи се недокажани и можат да имаат непредвидливи последици по животната средина.

„Она што можеме да го направиме за да ги спасиме поларните региони е да ги намалиме емисиите на стакленички гасови на нула во наредните 30-нагодини. Тоа ќе им помогне на нашите поларни региони и сигурно ќе ѝ помогне на планетата“, додал професорот Сигерт.


Сепак, првите тестови започнуваат

Од друга страна, британски научници од Универзитетот во Кембриџ се подготвуваат оваа зима да изведат едно од првите испитувања на геоинженеринг на Арктикот, тврдејќи дека не смее да се исклучи ниту една идеја. Тие планираат да користат пумпи за поплавување на површината на пловечкиот мраз со замрзната морска вода, со надеж дека мразот ќе стане подебел и поотпорен на летното топење.


Шон Фицџералд, директор на Универзитетскиот центар за поправка на климата, истакнува дека технологијата мора да се тестира:

„Ако тоа го оставиме 20 години, а климатските промени продолжат, а ние не ја завршивме својата работа и не размислиме за потенцијалните опции, тогаш ќе бидеме во ужасна ситуација. Го должиме на идните генерации да ги опремиме со повеќе знаење за ова.“

Проектот го финансира Владината агенција за напредни истражувања и изуми (ARIA). Планот е да се постават четири пумпи на еден квадратен километар морски мраз, но долгорочната визија вклучува дури милион пумпи кои би покриле 10% од арктичкиот мраз.


„Нема мали броеви кога станува збор за борбата против климатските промени“, заклучи д--р Фицџералд.