Анализа на Скај Њуз: „Лудост е да се игнорира минатото, она што следно ќе се случи може да биде полошо од Ирак“

Точка

22/06/2025

16:32

1.993

Големина на фонт

а а а

Доналд Трамп го направи она што рече дека нема да го направи – влезе во војна на Блискиот Исток. Надежта е дека ова ќе биде кратка, остра клиничка војна за Америка, пишува „Скај њуз“ за актуелните настани на Блискиот Исток, кои кулминираа со нападот на САД врз Иран.

Војна „внатре и надвор“, водена од висина од 10.500 метри со борбени авиони Б2 и нивните бомби што уништуваат бункери кои ќе го ужаснат иранското раководство.


Претстојните „што ако“

Секако, Иран едноставно би можел да го прифати поразот и да се предаде. Тие би можеле да одлучат дека играта е завршена и да преговараат за излез.

Но, што ако, бидејќи се закануваат, не го сторат тоа?

Што ако одмаздата е долготрајна и интензивна и вклучува сè поголеми напади врз американските интереси?


Што ако американските трупи бидат убиени или повредени во нивните сега добро утврдени бази во регионот?

Што ако Иран го затвори Ормускиот теснец или изврши терористички напади врз американски цели, убивајќи граѓани и предизвикувајќи хаос?

Значи, сосема е можно Трамп дополнително да се вовлече во конфликтот.

Што ако Иранците го преместат она што останало од нивниот нуклеарен проект уште подлабоко под земја и почнат да градат бомба со сета своја моќ?

Дали Ирак повторно се случува, но овој ќе биде уште полошо?

Не е потребна многу имагинација за да се сфати дека ова би можело да значи дека администрацијата на Трамп се чувствува принудена да испрати војници на терен за да ја заврши работата, а можеби и самиот режим.

Во тој случај, сè би почнало повторно да изгледа како Ирак, само полошо, смета Марк Остин од Скај њуз.

Ако промената на режимот стане план, тоа е ситуација што сме ја виделе и претходно.

Конкретно во Ирак во 2003 година – и не беше убаво.

Во 2002 година, по нападите од 11 септември, се слушнаа гласови кои повикуваа на соборување на Садам Хусеин и отстранување на неговиот режим и наводното оружје за масовно уништување.


Неоконзервативците во Соединетите Американски Држави видоа можност за „револуционизирање на динамиката на моќ низ целиот Блиски Исток“.

Општо се сметаше дека народот на Сирија и Иран – да, Иран – едноставно нема да толерира тиранија во сопствената земја откако „слободата“ ќе дојде во Ирак.


Во септември 2002 година, потресениот претседател Буш самиот го кажа тоа: „Народот на Ирак може да се ослободи од ропство. Еден ден тие можат да се приклучат на демократски Авганистан и демократска Палестина, инспирирајќи реформи низ целиот муслимански свет“.

Колку празно звучат овие зборови денес.

Кога режимите паѓаат, честопати следува насилен хаос

Во март 2003 година, американските и британските сили извршија инвазија, проследени од бројни новинарски екипи, вклучувајќи го и авторот на овој текст.

Екипата на Скај њуз ја преминала пустинската граница од Кувајт и влегла на бојното поле во јужен Ирак.

Многу брзо, како што истакна тој, на сите им станало очигледно дека ирачката армија ниту се борела ниту се предала, туку едноставно се распаднала.


Тие ги соблекле униформите, но не и оружјето. Го чекале својот момент, формирале свои милиции, поставувале мини по мини на терен што добро го познавале и започнале бунтовнички напади против напаѓачките армии кои за кратко време почнале да се прашуваат што прават таму.

Режимот се распаднал. Садам Хусеин подоцна бил пронајден како се крие во „дупка од пајак“ ископана под една колиба од кал во близина на Тикрит. Бил изведен на суд и погубен.


Но, она што го замени беше насилен хаос, а Ирак стана смртоносна јама каде што годините крваво насилство одзедоа животи на безброј војници.

Иран има потенцијал да биде многу полош

Промената на режимот е тешко да се калибрира. Транзицијата кон стабилна демократија во Иран би била исходот што многумина на Запад го посакуваат, но тоа воопшто не е нешто што може да се гарантира.

Каде е политичкото движење што чека да ја преземе власта?

Каде е раководството што чека да донесе стабилност, безбедност и демократија? Ова очигледно не е случај во Иран.

Најлошото сценарио е хаотичен колапс. Наместо мирна транзиција кон нова уредена влада, поверојатна е катастрофална деградација на државните институции и пад во општ неред.


Во Ирак, ова предизвика години насилни побуни, предизвикувајќи огромни проблеми за британските и американските сили.

Во Иран постои потенцијал да биде многу полошо во споредба со Ирак. Многу е можно остатоците од Револуционерната гарда да формираат милиции вооружени со залихи оружје, вклучувајќи ракети и беспилотни летала.


Би можеле да бидеме сведоци на тоа како криминалните мрежи или омразената полиција за јавна безбедност, или и двете, одлучуваат да заземат став.

Секоја војна е различна, но глупаво е да се игнорира минатото, истакнува авторот.

Кога американските бомби се фрлаат врз Блискиот Исток, последиците се непредвидливи и можеби неконтролирани. Трамп го знае тоа. Делумно поради тоа вети дека ќе ја држи Америка подалеку од бесконечни конфликти.


Но, неговата решеност да стави крај на она што го смета за опасни нуклеарни амбиции на Иран се покажа како поголем импулс.

Тој ќе се надева дека американската вмешаност завршува тука. Но, опасноста е дека тоа нема да се случи.

За Трамп, ова перформативно претседателство штотуку стана реално, заклучува Остин.