Тешко е да се избегне заклучокот дека администрацијата на Трамп бара конфликт на американските улици. Во саботата, откако протестот против апсењата од страна на Службата за имиграција и царина (ICE) ескалираше во насилство во Лос Анџелес, администрацијата одговори како земјата да е на работ на војна.
Насилството беше неприфатливо. Граѓанската непослушност е чесна, но насилството е неприфатливо. Меѓутоа, засега, насилството за среќа е локализирано и што е клучно, во рамките на способноста на калифорниските и градските власти да го контролираат.
Но, тоа не ѝ значи многу на администрацијата на Трамп. Нејзината реторика беше целосно надвор од контрола, коментира Дејвид Френч за „Њујорк тајмс“. Стивен Милер, еден од советниците на Трамп и најважниот архитект (освен самиот Трамп) на имиграциските политики, објави само еден збор: „Бунт“.
„Странски државјани напаѓаат полициски службеници“
Потпретседателот на САД, Џеј Ди Венс, напиша на Икс: „Едно од главните технички прашања во правните битки за имиграцијата е дали граничната криза на Бајден се смета за „инвазија“. Таа изјава ја одреди дефиницијата. Тој сака судовите да веруваат дека се соочуваме со инвазија, а секоја пречка ќе послужи како доказ за тоа.
„А сега“, продолжи Венс на Икс, „имаме странски државјани кои немаат законско право да бидат во земјата, мавтаат со странски знамиња и напаѓаат полицајци. Само да имавме добар термин за тоа…“
Пит Хегсет, министерот за одбрана, го објави својот манифест на Икс, наведувајќи дека Министерството за одбрана „веднаш ја мобилизира Националната гарда за поддршка на федералните органи за спроведување на законот во Лос Анџелес. И ако насилството продолжи, ќе бидат мобилизирани и активни маринци од кампот Пендлтон – тие се во состојба на висока готовност“.
Трамп објави на „Truth Social“: „Ако гувернерот Гевин Њусом од Калифорнија и градоначалничката Карен Бас од Лос Анџелес не можат да си ја работат работата, а сите знаат дека не можат, тогаш федералната влада ќе се вмеша и ќе го реши проблемот со БУНТОТ И ОГРАБУВАЧИТЕ на начинот на кој треба да се реши!!!“
„Ослободете го Лос Анџелес од инвазијата на мигранти“
Тоа беше во сабота. Во недела навечер, тој напиша на „Truth Social“ дека „им наложува на министерката за внатрешна безбедност Кристи Ноем, министерот за одбрана Пит Хегсет и главниот обвинител Пам Бонди да се координираат со сите релевантни оддели и агенции за да ги преземат сите потребни мерки за да го ослободат Лос Анџелес од инвазијата на мигранти и да го запрат бунтот на мигрантите“.
Трамп повика 2.000 членови на Националната гарда во Лос Анџелес. Ниту Бас ниту Њусом не ја побараа оваа интервенција. Државата Калифорнија има огромни ресурси за справување со градските немири, а Трамп не ѝ даде шанса да се обиде.
Всушност, во недела навечер, Њусом побара од Трамп да ја повлече Националната гарда, нарекувајќи го тоа „сериозно кршење на државниот суверенитет“. Меѓуоа реториката на администрацијата на Трамп не се совпаѓа во потполност со нејзините постапки. Трамп ја распореди Националната гарда, но не повика на примена на Законот за бунт, што е многу важна правна разлика.
Како што забележа Стивен Владек, професор по право на Универзитетот Џорџтаун, во објава на Сабстак, Трамп наместо тоа наредил распоредување на Гардата во Лос Анџелес според друг закон што му дозволува на претседателот да ја повика Гардата кога „постои бунт или закана од бунт против власта на владата на Соединетите Американски Држави“.
Националната гарда не е овластена да спроведува апсења или рации
Според тој закон, трупите имаат овластување да „сузбијат бунт“, но тие немаат широки полициски овластувања што би ги имале доколку претседателот распоредил трупи според Законот за бунт.
Како што истакна Владек, „Ништо што претседателот го направи во саботата навечер, на пример, не би ги овластило овие федерализирани трупи на Националната гарда да спроведуваат свои имиграциски рации или да спроведуваат свои имиграциски апсења“.
Наместо тоа, наредбата на Трамп „федерализира 2.000 членови на Калифорниската Национална гарда со единствена цел да го заштити релевантниот персонал на Министерството за внатрешна безбедност од напад“.
Реториката на администрацијата беше екстремна. Нејзините дејствија, засега, беа поограничени. Но, тоа е мала утеха. Потенцијалниот следен чекор е очигледен. Ако администрацијата (по своја дискреција) одлучи дека ова прво, ограничено распоредување не е доволно, тогаш тоа ќе има ескалација. Ќе има скандирања „Бунт!“ и „Инвазија на мигранти!“ за да се оправда поголем воен надзор, а можеби и примената на Законот за бунт.
Како што напишав претходно, продолжува Френч, опасното широко толкување на Законот за бунт му дава на претседателот целосно законско овластување да распореди десетици илјади војници на улиците. Трамп јавно изрази жалење што не употребил поголема сила за смирување на немирите во 2020 година, а неговите сојузници наводно изготвиле планови примена на Законот за бунт за време на неговиот втор мандат.
Вреди да се постави прашањето: Дали Трамп сака демонстрантите да бидат повредени? Да се потсетиме дека Марк Еспер, поранешниот секретар за одбрана на Трамп, рече дека во 2020 година Трамп го прашал генералот Марк Мили, тогашен претседател на Здружениот штаб на вооружените сили: „Не можете ли едноставно да ги застрелате, само да ги застрелате во нозете или нешто слично?“ Еспер го сфатил коментарот и како предлог и како прашање.
Гувернерот на Калифорнија се заканува со намалување на даноците
Исто така, вреди да се спомене дека овој конфликт се одвива во контекст на вербална војна меѓу Трамп и Њусом. Администрацијата размислува за укинување на сојузните средства за Калифорнија, а Њусом ја спомена можноста за ускратување на даночните средства на Калифорнија за федералната влада. Калифорнијците плаќаат повеќе на федералната влада во даноци отколку што државата добива од сојузните фондови.
Прерано е да се прогласи уставна криза и во секој случај, дебатата за етикетите што ги придаваме на секој нов настан може да нè одвлече од целосно фокусирање на самиот настан. Но, секој нов ден нѝ носи нови докази за длабоко загрижувачки тренд: Америка повеќе не е стабилна земја и станува сè понестабилна секој ден, пишува Њујорк Тајмс.