Растителниот полен е еден од најзначајните природни алергени што се наоѓаат во воздухот.

Алергија на полен

Алергијата на полен, чии симптоми се концентрирани во пределот на горните дишни органи, ја нарекуваме алергиски ринитис, алергија на полен или алергија на вдишување. Ова се алергиски реакции што се јавуваат при контакт со полен од воздухот, полен од дрвја, трева или плевел. Иако некој може да биде алергичен на секаков вид полен, тоа е ретко.

Зошто е важно да одредиме на кој полен сме алергични?

Не сите поленови видови се актуелни во ист временски период.

Во климатските услови на нашата земја, периодот на опрашување започнува околу 1 февруари (цветање на леска и евла) и трае до првите денови на ноември (крај на цветањето на пелинот и ајдучката трева).

Во февруари и март започнуваат цветните дрвја: леска, евла, чемпрес, туја, брест, топола, јавор, бела врба, брест, бел јасен, брадавица бреза, габер.

Во март започнува опрашувањето на сикарите, оревите, дабовите, дудинките и буките. Повеќето од овие дрвја продолжуваат да цветаат во април, а некои дури и до средината на мај.

Во мај започнува опрашувањето на липата, додека други дрвја ја завршуваат фазата на цветање. Во ова време на сцена излегуваат и тревите.

Затоа, важно е да знаете на кое растение најмногу реагирате и да го следите календарот за алергии.

Како да препознаете алергија на полен?

Алергијата на полен е незаразен воспалителен процес кој може да добие хроничен тек. Најголемиот проблем со алергијата на полен е што има слични симптоми со обичната настинка.

Познавањето и разликувањето на симптомите на алергиски ринитис и симптомите на настинка се најважните параметри за започнување на дијагнозата.

Најчестите симптоми на алергија на полен се:

• обилен бистар, воден исцедок од носот

• чешање во грлото и на непцето

• алергиски конјунктивитис со силно кинење, чешање и црвенило на очите

• проблеми во говорниот апарат

• засипнатост

• сува, иритирачка кашлица

• главоболка

• пад на концентрацијата

Помеѓу 25 и 40 проценти од светската популација страда од алергиски ринитис, односно повеќе од 500 милиони луѓе од сите етнички групи и возрасти. Фреквенцијата е најмала кај децата на возраст под пет години, потоа се зголемува и достигнува врв во адолесценцијата и младата зрелост, а потоа постепено се намалува со возраста.

Алергискиот процес често се комбинира со други атопични болести: синузитис, астма, егзема, алергиски конјунктивитис, а прогресијата на атопичните болести се нарекува алергиски марш. Честите последици од алергија на полен, како воспаление на средното уво, може да доведат до мигренозни главоболки, а неправилно применетата терапија може да доведе до губење на сетилото за мирис.

Повеќегодишните тегоби може да доведат до болести на горниот респираторен тракт, назални полипи, хронично воспаление на синусите и конјунктивитис. Исто така, алергиите на полен може да се поврзат со алергија на одредена храна и да доведат до вкрстени алергии.

Се случува луѓето кои имаат алергиски ринитис да ја изгубат концентрацијата, лесно да паднат во депресија, а децата да ослабнат на училиште поради нервоза. Кога ќе премине во хронична состојба, придружни симптоми на алергија на полен се и уморот, несоницата, тешкотиите во работата и комуникацијата.

Болеста се дијагностицира како хронична ако трае подолго од четири недели и кога интензитетот на реакцијата е умерен до тежок.

Како се лекува алергијата на полен?

Алергијата на полен се третира истовремено со фармаколошки и нефармаколошки третмани, како и со имунотерапија. Доколку не е можно да се избегнат алергени, неопходна е примена на терапија. Лековите кои ја потиснуваат алергиската реакција се исто така лекови кои се користат во третманот на атопичен ринитис. Тоа се: антихистаминици, деконгестиви, капки за очи, спрејови за нос, имунотерапија. Во зависност од препораката на лекарот, ќе се користи еден или повеќе од наведените лекови.

За третман на полесни облици на алергија се користат лекови од групата орални Х1 антихистаминици, додека за потешки форми се препорачуваат лекови од групата орални кортикостероиди, кои се применуваат строго според упатствата на лекарот. Капките за очи и спрејовите за нос ги ублажуваат симптомите, но не се препорачува нивна долга употреба. Инхалираните кортикостероиди се користат за лекување на тешки форми на ринитис и астма.

Имунотерапијата моментално е единствениот метод за лекување на алергии кој делува на причината. Алергиската имунотерапија успешно третира многу алергиски болести, од алергиски конјунктивитис и ринитис до астма, и влијае на олеснување на симптомите и намалување на прогресијата на атопичен марш.

Најважно е прво да ја поставите вистинската дијагноза, потоа да се трудите да ги избегнувате алергените што повеќе можете, и да направите план за лекување со вашиот лекар, како и да се придржувате до терапијата која ви ја препишал.