Премиерот Димитар Ковачевски заедно со лидерите од Западен Балкан денеска учествуваше и дискутира на сесија за енергетска стабилност и трансформација во рамките на самитот за Берлинскиот процес во Берлин, Германија.
На сесијата од страна на сите учесници во дискусијата беше потенцирано дека енергетската безбедност на Западен Балкан е еднакво важна како и енергетската безбедност на ЕУ. Лидерите истакнаа дека сите заедно работат на надминување на предизвиците од енергетската криза и дека ЕУ ќе биде заедно со земјите од Западен Балкан при решавање на сите проблеми поврзани со енергетската криза.
Ковачевски на сесијата за енергетика рече дека потребна е силна и тесна соработка на целиот регион за постигнување амбициозните цели за енергетска транзиција и за надминување на предизвиците што ни ги наметнаа економската и енергетската криза. Фокусот треба да биде на заедничко изнаоѓање алтернативи за стабилно и континуирано снабдување со електрична енергија, но и насочување кон обновливи извори на енергија.
Тој истакна дека оваа криза многу бргу ни ја предочи важноста на домашното производство на енергија, но и потребата да се има резервен план во иднина, кој ќе ни помогне полесно да пребродиме слични ситуации, но и да ја заштитиме животната средина. Како исклучително важен дел од визијата за Западен Балкан премиерот го посочи својот концепт за енергетска трансформација преку примена на обновливи извори, ефикасни ресурси, како и конкурентни и климатски неутрални практики и стандарди.
Зелената агенда што ја спроведува Република Северна Македонија е важен двигател за земјата во контекст на енергетската криза во која се наоѓаме. Само во изминатите неколку месеци во Северна Македонија почна со работа најголемата досега фотоволтаична електрана, која произведува струја од домашни ресурси, од македонското сонце, а ги задоволува потребите на многу домаќинства. Од една страна, поедноставените процедури за поставување фотоволтаици овозможуваат посеопфатна и поширока нивна примена, а сериозниот пристап кон инвестициите во областа на енергетиката со посебен фокус на обновливите извори на енергија, од друга, овозможува интензивирање на енергетската трансформација на земјата, но и на регионот.
На самитот премиерот Ковачевски рече дека Република Северна Македонија е првата земја во регионот на Западен Балкан која усвои стратегија за развој на енергетскиот сектор заснована на столбовите на Зелениот договор на ЕУ.
„Ние сме и првата земја што спроведува проект за замена на старата термоцентрала на јаглен ‘Осломеј’ во Кичево со фотонапонска централа како конкретен чекор кон енергетската транзиција на Северна Македонија покажувајќи силна иницијатива за декарбонизација на нашиот енергетски сектор. Ќе го спомнам и нашиот најзначаен проект за енергетска транзиција, во фаза на евалуација е изградбата на пумпно складиште на хидроцентралата ‘Чебрен’, Црна Река, вредна над 800 милиони евра“, рече Ковачевски.
За реализација на зацртаните планови, рече Ковачевски, потребна е голема поддршка преку достапни грантови и поволни заеми за новите проекти и да работиме на ефективни планови за праведна транзиција со достапни најдобри практики.
„Енергетската трансформација во транзицијата кон чисти извори на енергија, како и создавањето систем што ќе овозможи климатски отпорни економии, е нашиот влог во иднината“, истакна Ковачевски.
