Што би се случило кога Европската унија би исчезнала? Одговорот е загрижувачки и за европските земји, но и за Трамп

Точка

26/12/2025

22:36

638

Големина на фонт

а а а

Во последно време, во дел од американскиот политички спектар, особено близок до администрацијата на претседателот Доналд Трамп, сè почесто се појавуваат повици за слабеење или дури и распад на Европската унија.

Притоа, ЕУ се опишува како бирократски проект кој наводно ги потиснува националниот идентитет и суверенитетот на европските држави. Меѓутоа, како што предупредува анализата на „Политико“, ваквите ставови ги занемаруваат историските и политичките последици што исчезнувањето на Европската унија би ги имало за Европа, но и за самите Соединети Американски Држави.


Според таа анализа, Европа без Европската унија не би била стабилен континент на силни и суверени национални држави, туку би можела да се претвори во простор на повторно разгорување на старите територијални спорови и национални конфликти. Во тој контекст, „Политико“ повлекува паралела со распадот на поранешна Југославија и Западниот Балкан, каде што историските фрустрации и нерешените прашања доведоа до долготрајна нестабилност.

Авторот истакнува дека токму европските интеграции се клучниот механизам што денес го спречува зајакнувањето на територијалниот ревизионизам и националистичките проекти. Во текстот се наведуваат примери на политички актери во Европа кои отворено застапуваат историски или етнички претензии кон соседните држави, но такви идеи, благодарение на европската рамка, досега останале политички ограничени. Без ЕУ, предупредува „Политико“, таквите амбиции би можеле да станат реална закана за мирот.


Анализата исто така нагласува дека слабеењето на Европската унија би ги зајакнало надворешните актери како Русија, која веќе користи „замрзнати конфликти“ и политичка нестабилност за да го шири своето влијание. Истовремено, доведувањето во прашање на европската безбедносна архитектура би го ослабело и НАТО, што би имало директни последици за американските интереси. „Политико“ потсетува дека американската поддршка за европската интеграција по Втората светска војна не била израз на идеализам, туку стратешка одлука насочена кон спречување нови војни во Европа. Таа политика, според авторот, донела децении мир, економски раст и стабилно трансатлантско партнерство, од што профитирале и Соединетите Држави.

Анализата на „Политико“ предупредува дека сегашните политички напади врз Европската унија можат краткорочно да им служат на внатрешните културни и идеолошки борби, но долгорочно би довеле до сериозни безбедносни и политички последици. Распадот на ЕУ не би бил проблем само за Европа, туку многу брзо би се покажал како стратешка грешка и за самите САД.