Според најновите истражувања, сè повеќе луѓе, и млади и стари, се чувствуваат осамено.

И додека светот станува сè повеќе поврзан благодарение на паметните телефони и социјалните медиуми, речиси една четвртина од светското население сè уште се чувствува изолирано.

Студиите покажуваат дека чувството на осаменост, кое е поврзано со поголем ризик од мозочен удар, срцеви заболувања, депресија и стрес, се зголемува и кај младите и кај постарите граѓани во развиените земји.

Меѓу лицата на возраст од 16 до 24 години, бројот на оние што секојдневно комуницираат со пријателите се намалил од 44% во 2015 година на 36% во 2022 година, по претходниот пад од 9 процентни поени помеѓу 2006 и 2015 година, според Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД).

Помеѓу 2018 и 2022 година, младите луѓе беа најпогодени од чувството на влошување на општествените односи.

Кај постарите лица, на возраст од 65 години и повеќе, има и значително зголемување на социјалната изолација.

Бројот на оние што никогаш не ги гледаат своите пријатели се зголемил од 5,9% на 11,4% помеѓу 2015 и 2022 година.

Кои се новите ризични групи?

Долгорочната осаменост е поврзана не само со здравствени проблеми, туку и со послаби работни перформанси, поголема веројатност за невработеност и рано напуштање на школувањето.

ОЕЦД истакнува дека мажите и младите луѓе се појавуваат како нови ризични групи.

„Традиционално, мажите имале пониски нивоа на осаменост и подобри меѓучовечки односи од жените, но помеѓу 2018 и 2022 година, ситуацијата се влошила“, велат авторите на студијата.

Значајни фактори што влијаат на осаменоста се невработеноста, ниските приходи, постарата возраст и живеењето во самотија. Невработените и оние со најниски приходи имаат двојно поголема веројатност да се чувствуваат осамено во споредба со општата популација.

ОЕЦД предупредува дека зголемувањето на чувството на изолација делумно се должи на намалениот контакт лице в лице за време на пандемијата на коронавирусот. Иако луѓето повеќе ја користат технологијата за да останат во контакт со пријателите и семејството, средбите во живо и натаму се во опаѓање.

Осамени и покрај технологијата

Податоците од 2024 година покажуваат дека речиси една четвртина од луѓето ширум светот се чувствуваат осамено, а истражувањата предупредуваат на сериозни физички и ментални последици.

Технолошкиот напредок и социјалните медиуми им помагаат на луѓето да останат во контакт, но особено кај младите луѓе, прекумерната употреба на паметни телефони и бесконечното прелистување низ апликации го влошуваат менталното здравје.

Кај постарите возрасни лица, користењето на интернет може да ги намали чувствата на осаменост и симптомите на депресија, покажуваат истражувањата.

Социјалните медиуми и демографските промени

Во 2023 година, американскиот хирург Вивек Мурти предупреди дека социјалните медиуми негативно влијаат врз помладите корисници и придонесуваат за „епидемија на осаменост“, што го зголемува ризикот од кардиоваскуларни заболувања, деменција, мозочен удар, депресија и предвремена смрт.

Демографските и социјалните промени, исто така, придонесуваат за зголемување на бројот на осамени луѓе во развиените земји, семејствата се помали, а постарите луѓе сè повеќе живеат во домови наместо со членови на семејството.

Студија од Харвард од 2025 година покажа дека луѓето над 50 години кои се „хронично осамени“ имаат 56% поголема веројатност да доживеат мозочен удар во споредба со нивните врсници.