Оваа аномалија, официјално наречена Јужноатлантска аномалија, се проширила во последните 11 години за околу 4,6 милиони квадратни километри, според истражувачкиот тим на „ESA“ предводен од Крис Финли („Chris Finlay“). Истражувачите ја дефинираат дупката како област во која густината на магнетниот флукс паѓа под 26 микротесли, пишува финскиот портал „Tekniikkatalous“.

Во исто време, најслабото место на полето дополнително ослабнало — минималната вредност денес изнесува 22,09 микротесли, додека пред 11 години била 22,43.

Таквата промена од околу 1,5 отсто не изгледа драматично, но во геолошка временска рамка се случува релативно брзо. Ако полето продолжи да слабее со исто темпо, би можело да достигне нула за помалку од 1.000 години. Од почетокот на историските мерења во 1840-тите, магнетното поле над Јужна Америка ослабело за околу 20 проценти.

Истражувачите дополнително забележуваат дека дупката не е целосно симетрична, туку особено се шири кон Африка.

„Овде се случува нешто необично што предизвикува нагло слабеење на магнетното поле“, изјави Финли.

Каде е полето најслабо

Според мапата што на преминот меѓу 2024 и 2025 година ја објави американската Национална метеоролошка служба („NOAA“), магнетното поле на Земјата во моментов е најслабо над Парагвај. Просечната јачина на полето, според мапата, изнесува околу 45 микротесли, додека најсилното поле се наоѓа над источниот брег на Антарктикот — околу 66 микротесли. Над Јужна Финска вредноста е околу 53 микротесли.

Засилување на магнетното поле во Сибир

Додека магнетното поле слабее над Јужна Америка, во исто време се засилува во Сибир, над територијата на Русија. Областа со засилено поле, каде густината на флуксот надминува 57 микротесли, се проширила за 2,1 милион квадратни километри, а максималната јачина на полето пораснала од 61,36 на 61,62 микротесли.

Најсилното магнетно поле на северната хемисфера се наоѓа во источен Сибир, околу 1.000 километри северозападно од Бајкалското Езеро. Второто најсилно подрачје е во северните поларни региони на Канада, каде што полето, напротив, ослабнува.

„ESA“ објаснува дека јакнењето на полето во Русија и слабеењето во Канада се поврзани со тоа што магнетниот северен пол на Земјата во последните децении брзо мигрира од Канада кон Арктичкото Море и Сибир.

Што значи ова за нас

Во областа на Јужноатлантската аномалија, радијациските појаси на Ван Ален се спуштаат и до 200 километри над површината на Земјата — додека во просек започнуваат од околу 600 километри. Зрачењето потекнува од енергетски наелектризирани честички, главно протони и електрони, што значи дека се работи за честично, а не електромагнетно зрачење.

Јужноатлантската аномалија не претставува закана за животот на површината на Земјата. Дури и доколку би дошло до промена на магнетните полови, животот на планетата би продолжил. Сепак, послабото магнетно поле е реална опасност за електричните инсталации и електрониката — може да предизвика пречки, па дури и оштетувања на сателитите изложени на високи дози радијација.

Магнетните полови на Земјата низ геолошката историја повеќепати се менувале. Теоријата дека може да дојде до нова промена на поларитетот во наредните векови е широко прифатена, иако има и свои скептици.

„ESA“ го следи магнетното поле на Земјата преку сателитската мисија „Swarm“ уште од крајот на 2013 година. И покрај името, не станува збор за еден, туку за три сателити — „Swarm“ на англиски значи „јато“. Сателитите се прилично големи — долги 9,1 метар — но многу тенки во споредба со должината, и заедно ја надгледуваат најдинамичната заштитна обвивка на нашата планета.