По трговските договори со Индија и САД, британскиот премиер рече дека договорот со ЕУ ќе ја раскаже приказната за Обединетото Кралство со кое другите земји сакаат да имаат поблиски трговски односи. „Тајмс“ ги објави клучните елементи од договорот.

Одбрана и безбедност

Подобрата соработка меѓу Велика Британија и ЕУ околу заканата од Русија ќе биде централен дел од официјалното соопштение и беше најлесниот дел од договорот, откако владата направи отстапки во врска со рибарството. Двете страни се согласуваат за поблиска координација во одбраната според договорот според кој британските трупи би можеле да учествуваат во борбите заедно со европските армии.

Двете страни ќе се обврзат да ја зајакнат соработката за подобрување на воената мобилност со цел олеснување на движењето на трупите и опремата низ Европа. Меѓутоа, договорот не е без резерви во Министерството за одбрана, кое е загрижено дека планирањето на воените операции на ЕУ би можело да дојде во конфликт со НАТО, кого Велика Британија го смета за главен одбранбен сојуз за Европејците.

Британските војници би можеле да учествуваат во воени мисии и управување со кризи под покровителство на ЕУ, што предизвика обвинувања од конзервативците дека Стармер се приближува кон европска армија. Се очекува договорот да вклучува одредби за заеднички операции меѓу Велика Британија и ЕУ доколку САД одбијат да учествуваат во НАТО.

Велика Британија заедно со ЕУ ќе ги преиспитува стратегиите во области како што е Русија и би можела редовно да учествува на внатрешни состаноци на ЕУ за безбедносни прашања. Како дел од договорот, британските компании ќе можат да се натпреваруваат за најмалку 35% од договорот за набавки од фондот на ЕУ за вооружување вреден 150 милијарди евра. За возврат, владата ќе мора да „плати за учество“, за британските компании како „BAE Systems“ и „Babcock“ да имаат право да конкурираат на тендери.

Имиграција и азил

Соработката на органите за спроведување на законот и разбивањето на бандите е клучен дел од ветувањето на Стармер за намалување на преминувањата со мали чамци. Иако Брисел отсекогаш бил отворен за споделување разузнавачки информации и заедничка работа, тој одби да одобри пристап до клучни бази на податоци кои, на пример, содржат отпечатоци од прсти на нелегални мигранти, бидејќи Велика Британија не е членка на ЕУ ниту дел од Шенген зоната.

Велика Британија се обиде да преговара за законско решение што би им дало на граничните службеници информации што им се потребни без формален пристап до базите на податоци. Стармер рече „колку повеќе можеме да споделиме, толку подобро“ додека бараше податоци во реално време за осомничените и детали за претходните барања за азил.

Најамбициозно е што Велика Британија бара договор со кој ЕУ би ги примила назад некои од бегалците кои претходно побарале азил на друго место во Европа, иако овие бројки се многу мали. Таа соработка беше прекината како последица на Брегзит, при што Брисел неволно ѝ подари на Велика Британија политичка победа, додека лидерите низ целиот континент се соочуваат со политички предизвици поради растечкиот број барања за азил.

Стандарди за храна

Велика Британија ќе се согласи на усогласување со европските стандарди за безбедност на храната и благосостојба на животните во замена за олеснување на контролите на британските производи што се продаваат во Европа. Договорот ќе биде претставен како придобивка за британските извозници бидејќи ги намалува бирократијата и доцнењето, а министрите тврдат дека британските и европските стандарди се веќе во голема мера усогласени.

Сепак, договорот ќе бара од Велика Британија да го следи идното законодавство на ЕУ без да учествува во неговото обликување. Овој процес на „динамично усогласување“ беше осуден од конзервативците како предавање на британскиот суверенитет. Веќе е кажано дека ова нема да ѝ дозволи на владата да спроведе планови што би дозволиле одгледување на генетски модифицирани култури.

Министрите тврдат дека парламентот ќе може да одобри која било нова директива на ЕУ и или да ја прифати или да се повлече од договорот. Европскиот суд на правдата ќе има крајна контрола врз договорот.

Риболов

Како услов за одбранбениот пакт, владата мораше начелно да се согласи на долгорочен договор за продолжување на постбрегзитските договори, кои им даваат на европските бродови квота од 75% од уловот пред Брегзит. Ова го побараа Франција и другите европски крајбрежни земји.

Во последните недели, ЕУ ги засили барањата, велејќи дека договорот за стандарди за храна ќе биде поврзан со договорот за рибарство, што го прави најспорниот елемент од преговорите што траеја до недела навечер. Додека Велика Британија понуди четиригодишен договор, Брисел бараше договор со времетраење од најмалку пет години или неопределено време, со ист временски рок применет за усогласување на стандардите за храна.

Мобилност на младите

Дозволувањето на младите граѓани на ЕУ да работат во Велика Британија беше клучно барање на блокот, со кое Стармер во принцип се согласи. Сепак, се очекува дека секој договор ќе содржи само општо обврзувачко ветување за работење на таква шема, а деталите ќе бидат оставени за идни преговори.

Велика Британија е непоколеблива во ставот да мора да може да го ограничи бројот на Европејци кои одат да работат таму, со визи ограничени на две години, додека Брисел се спротивставува на какви било ограничувања. Не е јасно дали 120.000 тековни студенти од ЕУ во Велика Британија ќе бидат вклучени во ограничувањето, а Брисел од друга страна бара тие да плаќаат исти пониски школарини како Британците.

Исто така, ЕУ бара Велика Британија да ја укине таксата од 1.035 фунти за користење на „NHS“ за младите Европејци. Младите Британци ќе добијат право на работа во ЕУ, иако ова веројатно ќе биде ограничено на една земја.

Енергија

Велика Британија и ЕУ ќе се согласат да ги спојат своите системи за тргување со емисии на стакленички гасови, додека ветувањата за либерализација на пазарот на електрична енергија ќе овозможат изградба на повеќе интерконекции помеѓу Островот и Европа.

Ова е дизајнирано така што Велика Британија ќе може да извезува енергија од ветер кога има вишоци, додека увезува нуклеарна енергија од Франција кога обновливите извори на енергија се недоволни. Министрите веруваат дека ова ќе ги намали сметките за енергија.