„Русија го одби предлогот на Трамп да ја заврши војната во Украина, но сè уште не е готово“: Експертите предупредуваат на можен компромис!

Точка

31/12/2024

14:20

4.688

Големина на фонт

а а а

Русија го отфрли предлогот изнесен од тимот на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп за ставање крај на руско-украинската војна преку одложување на членството на Украина во НАТО за дваесет години во замена за прекин на огнот.

Руските државни медиуми објавија дека Кремљ го отфрли овој план како недоволен за задоволување на нивните стратешки интереси.

Трамп, кој неодамна победи на претседателските избори во САД, ветуваше дека ќе стави крај на војната во рок од 24 часа по преземањето на функцијата, но конкретните детали за неговиот план остануваат нејасни. Во интервју за „Time“ на 12 декември, тој призна дека ситуацијата меѓу Русија и Украина е „покомплицирана“ отколку проблемите на Блискиот Исток.


Според „Волстрит журнал“ (WSJ), еден од клучните аспекти на предложениот план е создавање демилитаризирана зона долж сегашната линија на фронтот. Оваа зона би била долга речиси 1.300 километри и би служела како тампон за спречување на идни конфликти. Сепак, Кремљ ја отфрли оваа идеја, а министерот за надворешни работи на Русија, Сергеј Лавров, изјави дека на Русија не ѝ одговараат ваквите компромиси.

Зеленски и членството во НАТО

Членството на Украина во НАТО останува централно прашање. Украинскиот претседател Володимир Зеленски постојано нагласува дека безбедносните гаранции за неговата земја зависат од приемот во Алијансата. Сепак, тој покажа подготвеност за компромис. Во интервју за „Sky News“ на 29 ноември, Зеленски изјави дека територијата на Украина може да биде ставена под покровителство на НАТО, што би овозможило враќање на окупираните територии преку дипломатски средства.


Ова е голем пресврт во ставот на Зеленски, кој претходно инсистираше дека секој мировен договор мора да вклучува и враќање на Крим и другите окупирани територии.

Клучните предизвици

1. Членство во НАТО и клаузулата за заемна одбрана

Членството на Украина во НАТО додека таа е во војна со Русија би значело дека сите членки на Алијансата би се нашле во директен воен конфликт со Москва. Ова е ризик што голем број западни земји сакаат да го избегнат, дури и ако ја поддржуваат Украина политички и воено.


2. Руските барања и ставови

Русија инсистира на долгорочни безбедносни гаранции кои би го спречиле ширењето на НАТО кон нејзините граници. Претседателот Путин на годишната прес-конференција на 26 декември изјави дека предлогот за одложување на членството на Украина во НАТО не претставува вистинско решение, бидејќи тој не го менува историскиот конфликт меѓу Русија и Западот.

3. Поддршка за Украина од Западот

САД и нивните сојузници продолжуваат со воената и економската поддршка за Украина. Оваа поддршка вклучува испорака на современо оружје, финансиска помош и обука на украинските воени сили.


Како понатаму?

Политичките аналитичари предупредуваат дека долгорочно одржување на војната е економски и воено неиздржливо за Русија. Експертот Тимоти Еш посочува дека, иако Путин моментално игра тврдоглаво и го одбива секој предлог, неговата позиција е ослабена поради огромните загуби и потребата за стабилизација.

Од друга страна, НАТО е претпазлив во својата стратегија, бидејќи не сака да ја влоши ситуацијата во Европа со директен конфликт со Русија. Зеленски, пак, ја користи својата дипломатска умешност за да обезбеди долгорочна поддршка од Западот, истовремено демонстрирајќи флексибилност во преговорите.


Додека двете страни продолжуваат да ги одбиваат понудените компромиси, јасно е дека и Москва и Киев ќе мора да покажат поголема подготвеност за отстапки за да се стави крај на конфликтот. Ситуацијата останува сложена и исполнета со неизвесности, но притисокот за наоѓање одржливо решение сè повеќе расте.